Chỉ huy một công ty an ninh ở Rio thì bị thương đầu khi trong cuộc giao tranh với bọn tội phạm có vũ trang bên ngoài một favela, cách không xa nơi trú quân của đội tuyển Anh. Những hình ảnh ấy, trong bối cảnh chỉ còn có 1 tuần nữa là World Cup, báo hiệu một mùa hè nóng bỏng tại Brazil.
MÙA HÈ NÓNG BỎNG
Khi Brazil giành được quyền đăng cai World Cup 2014 và Olympics 2016, vấn đề khó khăn nhất của họ là thuyết phục được mọi người về vấn đề an ninh trong nước. Brazil đã quá tai tiếng bởi bạo lực và tội phạm, những vấn nạn đã được khắc họa rõ nét trong 2 bộ phim Brazil nổi tiếng toàn cầu: City of God và Tropa de Elite.
Nhưng càng sát ngày đến World Cup, người ta càng tỏ ra lo ngại. Vấn đề không chỉ là an ninh cho hơn nữa triệu du khách nước ngoài mà cho chính tính mạng của những công dân bản địa nữa. Kể cả khi chương trình an ninh cộng đồng đã được đưa vào thực hiện vào năm 2008 với cảnh sát tuần tiễu 24/24, tiếng súng vẫn nổ ra ở nhiều nơi.
Trong khi Rio và Sao Paulo đã có sự suy giảm về tội phạm, nhưng ở những vùng thành phố phía bắc và đông bắc, số người chết lại càng tăng thêm trong vài năm gần đây. Năm 2012, Brazil đón nhận số thương vọng kỷ lục từ những vụ xung đột có vũ trang: 50.000 người chết. Đấy là con số cao nhất thế giới được gửi về cho Liên Hiệp quốc, chủ yếu liên quan đến ma túy. Nạn giết người cướp của cũng cao ngất. Ở Rio de Janeiro, có 30.000 vụ cướp giật trong năm qua. Đấy chỉ là những con số được trình báo.
Lực lượng an ninh phục vụ World Cup
Chỉ tính riêng từ tháng 4/2014 đến nay, lực lượng cảnh sát quân sự đã tiến hành tấn công các băng nhóm tội phạm ngay trên đường phố ở 3 thành phố sẽ đăng cai World Cup là Natal, Salvador và Pernambuco Recife. Những cuộc biểu tình ngay trong nội bộ cảnh sát và các công ty an ninh đã diễn ra ở nhiều nơi vì nhiều lý do. Có nhóm đòi quyền lợi, có nhóm đòi Nhà nước phải công bằng hơn với chính cư dân Brazil, thay vì chủ yếu giữ an toàn cho những du khách nước ngoài.
“Mọi người đều sẽ cố lợi dụng World Cup” - cựu cảnh sát Paulo Ricardo Paul nói. Paul, giờ đã là một blogger nổi tiếng về vấn đề an ninh công cộng, cho biết từ khi nhận tin đăng cai, lực lượng cảnh sát quân sự thôi đã tăng lên 15.000 người. Hầu hết họ đều cảm thấy bất mãn với lương bổng và điều kiện làm việc.
LUYỆN TẬP NHƯ CHIẾN TRANH
Marcos Oliva (ảnh) là người điều hành Manto Negro Servicos (MNS), một công ty nhỏ được thuê để lo an ninh tại World Cup, cho biết các nhân viên của công ty đã phải tập luyện với cường độ như những quân nhân chuẩn bị ra trận. Bọn cướp chắn sẽ lộng hành và mục tiêu là những người ngoại quốc nhiều tiền. Ngoài ra cảnh sát và lực lượng an ninh còn phải chống lại những cuộc biểu tình, vốn sẽ là “đặc sản” tại Brazil mùa Hè năm nay.
Công ty MNS chỉ là một công ty nhỏ trong hàng nghìn công ty được Chính phủ thuê để lo an ninh cho World Cup. Nhưng họ đã phải huy động thêm 1.000 nhân viên an ninh ngắn hạn để có thể đảm bảo công việc. MNS sẽ đặc trách an toàn cho 2 đội tuyển Australia và Pháp. Họ cũng lo cho các CĐV ở một Fan Fest dọc bờ biển Copacabana, nơi các trận đấu sẽ được trực tiếp qua màn hình lớn.
Oliva nói: “Đây sẽ là một sự kiện trọng đại cho công ty chúng tôi vì đòi hỏi cho công việc là rất lớn. Chúng tôi đã gia tăng cường độ tập luyện và làm việc lên 50% đến 60% sao cho chất lượng phục vụ được tốt nhất”. Sau World Cup, những công ty như MNS sẽ tiếp tục được mời cộng tác cho một sự kiện còn lớn hơn nữa là Olympics.
BƯỚC VÀO “CUỘC CHIẾN”
Bộ trưởng Tư Pháp Jose Eduardo Cardozo của Brazil hứa sẽ không có những cuộc biểu tình như tại Confed Cup năm ngoái. Ông nhấn mạnh giải đấu 1 năm về trước đã cho công tác an ninh một trải nghiệm quý báu. Trong 1 năm qua, đã rất nhiều tiền được cho ra cho xe tuần tiễu, máy tính, vũ khí không sát thương và những khóa huấn luyện đặc biệt như chống khủng bố, gỡ bom cũng như các dịch vụ tình báo.
Bộ trưởng khẳng định Brazil sẽ sẵn sàng đảm bảo an toàn cho du khách đến đây dù việc ấy có thể khiến Brazil hơi... mất mỹ quan một chút. Hình ảnh cảnh sát trên xe tuần tiễu và trên ngựa sẽ không thiếu trên những đường phố. Và đừng lạ nếu thấy có những vụ bắt bớ, thậm chí nổ súng ngay trên đường. Mùa Hè bóng đá là một cuộc chiến thực sự về an ninh tại Brazil.
THÔNG TIN THÊM:
An ninh đông nhất lịch sử
Chính phủ Brazil đã chi gần 900 triệu USD cho khâu an ninh, biến Brazil thành một trong những sự kiện thể thao “được bảo vệ kỹ lưỡng nhất qua mọi thời đại”. Tổng thư ký FIFA Jerome Valcke đã hứa hẹn về “mức độ an ninh cao nhất mà bạn có thể tưởng tượng được”. Ước tính cứ 50 người đến dự trận đấu thì lại có 1 nhân viên an ninh. Còn ở những khu vực công cộng thì tỷ lệ sẽ có 80 người/1 nhân viên an ninh.
Nước chủ nhà đã chi bộn tiền cho hệ thống nhận dạng gương mặt. Khoảng 157.000 nhân viên an ninh chuyên nghiệp và quân đội được huy động để ảo vệ an toàn cho World Cup, bên cạnh đó là 20.000 nhân viên an ninh theo các kênh tư nhân. Việc World Cup được an ninh tận răng cũng một phần vì những cuộc biểu tình tai tiếng hồi Confeds Cup.
Rô bốt tại World Cup
Một điểm đặc biệt về an ninh ở kỳ World Cup này so với những giải trước là hệ thống rô bốt. Brazil đã chi 7,2 triệu USD cho hãng iRobot của Mỹ, một hãng chuyên cung cấp rô bốt cho mục đích tư nhân, quốc phòng cũng như quân đội. Đây là hệ thống rô bốt đã được kiểm định là thành công nhất thế giới.
Nặng chỉ dưới 18 kg, một con rô bốt được điều khiển từ xa có thể quay 360 độ, leo cầu thang và vượt qua những địa hình hiểm trở. Nó có thể chịu được những cú ngã từ độ cao 2 mét, di chuyển với tốc độ tối đa 9 km/h, lần đầu được sử dụng tại Afghanistan để giúp binh lính Mỹ rà soát những hang động và những tòa nhà đã bị giật sập, băng qua những bãi mìn. Đến năm 2007, đã có 800 rô bốt được dùng tại Afghanistan, Iraq và những chiến trường khác.
Năm 2011, sau trận sóng thần Tohoku, một con rô bốt được gửi đến Fukushima để kiểm tra những thiệt hại. Những rô bốt này sẽ được sử dụng tại Brazil với nhiệm vụ kiểm tra, rà soát bom và các đối tượng tình nghi.
