“Edin không có tuổi thơ. Con trai tôi không có được cuộc sống theo đúng nghĩa cho đến năm nó lên 10 tuổi”, chính thân mẫu Belma của Edin Dzeko đã phải chua chát đúc kết như vậy.

Dzeko sinh ngày 17/3/1986 tại Sarajevo. Giống như nhiều cầu thủ bóng đá sinh ra ở Nam Tư trước đây, những năm tháng đầu đời của Dzeko hầu như chỉ toàn những ám ảnh chiến tranh. Đó là giai đoạn mà chú bé Dzeko chỉ có thể nhìn ra thế giới bên ngoài qua những ô cửa lỗ chỗ vết đạn bom.

Nhưng thời thơ ấu của Dzeko dữ dội hơn của những cầu thủ khác nhiều. Nó bị day dứt, bị giày vò bởi cái chết của những người bạn cùng trang lứa. Hồi đó, Dzeko cùng đám bạn vắt mũi chưa sạch chỉ có trái bóng làm vui. Cả hội đợi những lúc im tiếng bom đạn là kéo nhau ra một khoảng đất trống gần nhà chơi bóng cùng nhau. Đó là những khoảnh khắc yên bình hiếm hoi giữa nơi bị chiến tranh tàn phá kinh hoàng. Bỗng một lần, Dzeko bị mẹ bắt ở nhà. Không được đi đá bóng với đám bạn mà không biết lý do vì sao, Dzeko ấm ức khóc rưng rức. Dzeko chưa kịp ráo nước mắt thì một tiếng nổ kinh hoàng phát ra từ phía các bạn Dzeko chơi bóng. Sau tiếng nổ chết chóc ấy là những đứa bé mãi mãi nằm xuống.

Tổ ấm của Edin Dzeko

Bà Belma về sau chia sẻ dường như giác quan thứ 6 đã mách bảo bà không được cho con trai mình đi đá bóng vào hôm định mệnh ấy. Dzeko may mắn thoát khỏi lưỡi hái tử thần nhờ giác quan thứ 6 của mẹ anh. Nhưng anh thì không bao giờ thoát khỏi được nỗi ám ảnh về cái chết của những đứa bạn vẫn hay chơi bóng với mình.

Dzeko không bao giờ quên thời thơ ấu quá dữ dội, không bao giờ quên những người bạn xấu số của mình. Chỉ có điều mỗi lần nhớ về những năm tháng bom đạn ấy, anh lại càng bị nỗi ám ảnh giày vò. Dzeko hiếm khi nói về tuổi thơ của mình là vì thế. 

Trong một lần hiếm hoi chia sẻ về những năm tháng dữ dội ấy, Dzeko tâm sự: “Tôi đã phải sống trong muôn vàn nỗi sợ hãi. Sợ không có đủ 3 bữa ăn mỗi ngày là còn nhẹ. Sợ nhất là những lần phải đi trú ẩn khi có tiếng đạn bắn, bom nổ. Nhà tôi bị bom đạn san phẳng. Chúng tôi phải đến ở nhà của ông bà. Đại gia đình 15 người phải chui rúc vào một căn hộ rộng 35m2”.

Bà Belma bảo rằng Dzeko chỉ bắt đầu có được cuộc sống theo đúng nghĩa kể từ năm anh 10 tuổi. Đó khi cuộc chiến tranh ở Bosnia đã khép lại. Dzeko có thể yên tâm theo đuổi giấc mơ trở thành cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp. Anh xin vào lò đào tạo của Zeljeznicar rồi trở thành cầu thủ của đội bóng tại Sarajevo này.

Dù vậy, những khó khăn vẫn đeo bám lấy Dzeko. Trong đội hình Zeljeznicar, anh thường được xếp đá ở vị trí tiền vệ kiến thiết. Vị trí này không thích hợp với một cầu thủ cao kều và không giỏi về kỹ thuật qua người như Dzeko. Những màn trình diễn của Dzeko tại Zeljeznicar bị chê tơi bời. 

Người ta không được thấy Dzeko đi bóng qua 2 hay 3 cầu thủ. Người ta không được thấy Dzeko có những đường chuyền như đặt cho đồng đội. Anh bị gán cho biệt danh Klok, có nghĩa là chân gỗ. 

Bom đạn không giết được Dzeko. Nhưng sự nghiệp chơi bóng của Dzeko sẽ chết nếu như anh vẫn cứ chơi tiền vệ cho Zeljeznicar như thế. Anh phải ra đi để tìm lối thoát. Rất may cho Dzeko là cựu HLV của Zeljeznicar, Jiri Plisek trước khi hồi hương về Czech làm việc đã nhìn ra tiềm năng khác của anh. Plisek nhận ra tiềm năng săn bàn của Dzeko.

Về Czech, Plisek tư vấn cho đội bóng FK Teplice ở Prague chiêu mộ Dzeko. Teplice đưa ra lời đề nghị 25.000 euro với phía Zljeznicar. Đội bóng ở Sarejevo gật đầu luôn. Một thành viên trong BLĐ của Zljeznicar về sau tiết lộ rằng hồi đó BLĐ Zljeznicar đã sướng rơn trước lời đề nghị mua Dzeko với giá 25.000 euro của Teplice. Họ “nghĩ mình như vừa trúng số”.

BLĐ Zljeznicar chẳng thể ngờ nổi rằng thực ra họ đã để mất một viên kim cương. Sang Teplice, Dzeko được bố trí đá trung phong và liên tục tỏa sáng. Sau 2 mùa thi đấu cho Teplice, anh được Wolfsburg mua lại vào năm 2007 với giá 4 triệu euro.

Về sau Dzeko giúp Wolfsburg tạo kỳ tích vô địch Bundesliga mùa 2008/09 trước khi sang Anh khoác áo Man City và giúp Man City giành 2 chức vô địch Premier League. Sang Roma, anh giành ngôi Vua phá lưới Serie A và Vua phá lưới Europa League trong cùng mùa 2016/17.

Bây giờ Dzeko có biệt danh Bosanski Dijamant nghĩa là “viên kim cương Bosnia”. Anh thực sự là viên kim cương siêu cứng qua biết bao thử thách cam go nhất.