Bây giờ, việc xét lại xem Pele có xứng đáng với danh hiệu “Vua bóng đá” hay không chẳng còn mới mẻ gì nữa. Người ta đã đặt vấn đề như thế kể từ thời điểm Diego Maradona kéo đội Argentina lên ngôi vô địch World Cup 1986 và vào chung kết World Cup 1990. Người ta lại đặt ra vấn đề ấy khi Lionel Messi tỏa sáng với kỳ tích 4 lần liên tiếp đoạt “Quả Bóng Vàng”.
Dù sao đi nữa, Pele vẫn là Pele, vẫn là một tượng đài với quá nhiều chi tiết độc đáo từ trong ra ngoài sân cỏ mà suy cho cùng thì dù là Maradona, Messi, hay bất cứ siêu sao nào khác trong kỷ nguyên hiện đại đều không bao giờ có được.
Dấu ấn sâu đậm mà Pele để lại khi ông lần đầu tham dự World Cup là một ví dụ. Với một cậu bé mới 17 tuổi, lọt vào ĐTQG của một nền bóng đá lớn luôn là giấc mộng vàng. Tham dự World Cup ở độ tuổi ấy lại càng hy hữu. Vô địch World Cup ở tuổi 17, với một dấu ấn rõ ràng, thì còn hơn cả phép lạ - chỉ có đúng một trường hợp trong suốt lịch sử. Đấy chỉ có thể là Pele, tại Thụy Điển năm 1958.
Ban đầu, Pele là cầu thủ trẻ nhất từng xuất hiện ở VCK World Cup. Sau này, Norman Whiteside (Bắc Ireland, trẻ hơn vài tháng) xô ngã kỷ lục của Pele tại World Cup 1982. Nhưng kỷ lục cầu thủ trẻ nhất ghi bàn ở VCK World Cup (17 tuổi, 239 ngày), cầu thủ trẻ nhất lập hat-trick (17 tuổi, 244 ngày) và cầu thủ trẻ nhất ghi bàn trong trận chung kết (17 tuổi, 249 ngày) của Pele thì vẫn đứng vững.
Giống như thành tích ghi 13 bàn của cầu thủ Pháp Just Fontaine (cũng tại World Cup 1958 này), người ta đã xếp kỷ lục về độ tuổi trẻ mà ghi được hat-trick hoặc ghi bàn trong trận chung kết của Pele vào loại kỷ lục chắc sẽ không bao giờ bị xô ngã ở đấu trường World Cup. Trẻ đến mức, Pele tại World Cup 1958 trước sau vẫn chỉ là... một cậu bé!
VÔ ĐỐI Ở TUỔI 17
Chỉ trong 3 trận từ tứ kết đến chung kết, “cậu bé” Pele đã ghi 6 bàn và góp công quan trọng (chiếm hơn nửa tổng số bàn thắng của đội) đưa Brazil lên ngôi vô địch World Cup 1958. Nên nhớ: vua phá lưới trong 2 kỳ World Cup gần đây (Thomas Mueller của Đức tại World Cup 2010 và Miroslav Klose của Đức tại World Cup 2006) đều chỉ ghi được 5 bàn, trong suốt giải!
Vấn đề không chỉ là thành tích ghi bàn. Tầm quan trọng của Pele đối với chức vô địch World Cup 1958 của Brazil lại càng đáng kể.
Chính ông ghi bàn duy nhất ở trận tứ kết, giúp Brazil vượt qua Xứ Wales. Trước đó, sức tấn công của Brazil đã bị HLV đội Anh Winterbottom dùng chiến thuật hợp lý để vô hiệu hóa, và Xứ Wales dùng lại bài bản như thế khi gặp Brazil. Nhưng vào tứ kết thì Brazil đã dùng Pele, đấy là khác biệt quá lớn.
Giống như thành tích ghi 13 bàn của cầu thủ Pháp Just Fontaine (cũng tại World Cup 1958 này), người ta đã xếp kỷ lục về độ tuổi trẻ mà ghi được hat-trick hoặc ghi bàn trong trận chung kết của Pele vào loại kỷ lục chắc sẽ không bao giờ bị xô ngã ở đấu trường World Cup. Trẻ đến mức, Pele tại World Cup 1958 trước sau vẫn chỉ là... một cậu bé!
VÔ ĐỐI Ở TUỔI 17
Chỉ trong 3 trận từ tứ kết đến chung kết, “cậu bé” Pele đã ghi 6 bàn và góp công quan trọng (chiếm hơn nửa tổng số bàn thắng của đội) đưa Brazil lên ngôi vô địch World Cup 1958. Nên nhớ: vua phá lưới trong 2 kỳ World Cup gần đây (Thomas Mueller của Đức tại World Cup 2010 và Miroslav Klose của Đức tại World Cup 2006) đều chỉ ghi được 5 bàn, trong suốt giải!
Vấn đề không chỉ là thành tích ghi bàn. Tầm quan trọng của Pele đối với chức vô địch World Cup 1958 của Brazil lại càng đáng kể.
Chính ông ghi bàn duy nhất ở trận tứ kết, giúp Brazil vượt qua Xứ Wales. Trước đó, sức tấn công của Brazil đã bị HLV đội Anh Winterbottom dùng chiến thuật hợp lý để vô hiệu hóa, và Xứ Wales dùng lại bài bản như thế khi gặp Brazil. Nhưng vào tứ kết thì Brazil đã dùng Pele, đấy là khác biệt quá lớn.
Cũng vậy, cú hat-trick của Pele trong trận bán kết thắng Pháp và cú đúp trong trận chung kết thắng Thụy Điển đều là đóng góp quan trọng hơn chuyện ông ghi bàn. Bây giờ, người ta vẫn hay lấy sự khác biệt về hoàn cảnh giữa các thời kỳ khác nhau để cho rằng những gì Messi hoặc Maradona làm được trong bóng đá hiện đại khó hơn những gì Pele làm được trong kỷ nguyên “mông muội” (?).
Chỉ đúng phần nào. Hãy lên Youtube xem lại động tác ghi bàn của Pele ở trận chung kết World Cup 1958 - cả 2 bàn - xem các siêu sao hiện đại có dễ ghi bàn vừa đẹp, vừa khó như Pele? Hơn nửa thế kỷ trôi qua, đấy vẫn cứ là những tác phẩm nghệ thuật, kể cả khi những pha ghi bàn như thế được dựng lại trong bối cảnh bóng đá hiện đại!
BRAZIL KHÔNG CHỈ CÓ PELE
Trận hòa 0-0 với Anh ở vòng bảng đã buộc Brazil thay đổi cả nhân sự lẫn cách tấn công. Phòng thay đồ của đội dậy sóng, và HLV Feola đành chào thua áp lực từ phía các cầu thủ trụ cột, nhất là tiền vệ Didi. Họ muốn Feola xếp Pele và Garrincha vào đội hình ở trận kế tiếp. Cũng cần lưu ý: các đội chỉ được thay người khi trận đấu đang diễn ra từ World Cup 1970. Trước đó, việc chọn đội hình là cực kỳ quan trọng vì đã ra sân thì không được thay người nữa.
Vừa “chào sân” trong trận gặp Liên Xô, Garrincha đã làm cả cầu trường kinh ngạc bởi pha đi bóng dọc biên dũng mãnh, kết thúc bằng cú dứt điểm dội cột, làm cả hàng thủ đối phương như hóa đã. Chỉ vài chục giây sau đó, Garrincha đã lặp lại màn tra tấn, nhưng ông không sút mà chuyền cho Pele. Lại là một cú dứt điểm dội cột.
Thế rồi, khi các hậu vệ Liên Xô hoảng loạn, không biết làm gì để đối phó với cặp Garrincha - Pele, thì sóng gió lại nổi lên, và Vava ghi bàn ngay phút thứ 3. Đấy là 3 phút “dạo đầu” kinh hoàng nhất trong lịch sử World Cup, với 2 cú sút dội cột và 1 bàn thắng, từ 3 ngôi sao tấn công khác nhau! Kể từ đó, Brazil không bao giờ thua khi Pele và Garrincha cùng xuất hiện trong đội hình.
Như vừa nêu trên, Brazil còn có Garrincha và Vava chơi rất hay tại World Cup 1958. Họ còn có Didi là cầu thủ xuất sắc nhất giải.
Hoặc có Nilton Santos, làm cả thế giới biết rằng hóa ra hậu vệ vẫn có thể là một ngôi sao tấn công! Ngay trận đầu tiên, người ta phải há hốc mồm kinh ngạc khi thấy HLV Feola chạy theo Nilton Santos dọc đường biên, hét toáng lên để nhắc cầu thủ này chuyền bóng. Nhưng Nilton Santos cứ đi bóng mãi, lừa mãi, cho đến khi pha bóng kết thúc bằng cú sút tung lưới đội Áo! Với một đội hình như thế, làm sao Brazil có thể... không vô địch World Cup 1958?
KẾT QUẢ WORLD CUP 1958(Từ 8/6 đến 29/6/1958, tại Thụy Điển)
- Vô địch: Brazil
- Á quân: Thụy Điển
- Hạng 3: Pháp
- Hạng 4: Đức
- Vua phá lưới: Just Fontaine (Pháp, 13 bàn)
