Tiếng Tây Ban Nha có một danh từ thường được dùng để miêu tả về những sự đối địch như vậy, đó là “morbo”, tạm hiểu là một “căn bệnh, bệnh dịch”, tức là lan truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Từ này phổ biến đến nỗi xuất hiện trong tất cả các văn bản về lịch sử bóng đá Tây Ban Nha, là minh họa cho sự ghê tởm lẫn nhau giữa Barca và Real.

Được coi là một trong những trận derby khốc liệt nhất thế giới, mỗi khi Barca và Real chạm trán, các CĐV của họ lại tạo ra những thái cực vô cùng khác nhau trên cùng một SVĐ. Để hiểu được những bản sắc không thể hòa hợp này, chúng ta cần phải tìm hiểu thêm về những dòng văn hóa chạy suốt lịch sử đất nước Tây Ban Nha.

Vào những năm giữa thế kỷ 20, môi trường bóng đá tại Tây Ban Nha đặc sệt chủ nghĩa địa phương, khi mà nguồn cung cấp cầu thủ cho các đội bóng đến từ chính địa phương nơi họ đóng đô. Đây là kết quả từ những yêu cầu của giải đấu và nhu cầu bóng đá bản địa.


Tuy nhiên, mọi thứ thay đổi rất nhanh vào năm 1995 khi luật Bosman được thông qua. Thị trường chuyển nhượng khi đó đã được mở rộng từ quận huyện lên đến cấp... thế giới. Cả Real và Barca đều hòa nhập rất nhanh với xu thế này, khi các cầu thủ sẵn sàng từ chối lời mời của các CLB nơi họ sinh ra để đầu quân cho nơi nào đó trả nhiều tiền hơn.

Tuy vậy, tính đa sắc tộc và đa văn hóa này không thay đổi được đức tin của các CĐV vào đội bóng của họ. Thất bại của đội bóng con cưng trong các trận derby hay Siêu kinh điển luôn khiến họ cảm thấy như thất bại của cá nhân mình, trong khi chiến thắng sẽ đem lại một niềm tự hào vô cùng lớn lao, như một lời tuyên thệ cho cộng đồng. Những “morbo” từ đó mà cũng tăng lên.

Chính bóng đá đã giúp Barcelona và Madrid - 2 thành phố lớn nhất nhì Tây Ban Nha - đoàn kết được những khối dân tộc khác nhau. Có những phản biện cho rằng “cuộc sống hiện đại có xu hướng làm xói mòn các ý nghĩa cộng đồng và bản sắc xã hội”, thì Richard Guilianotti trong cuốn “Bóng đá - Xã hội học trong một môn chơi toàn cầu” cho rằng bóng đá chính là “môn chơi có thể tăng cường liên kết văn hóa xã hội”. Trong bối cảnh đó, những nhóm NHM bóng đá ở từng nơi sẽ tạo nên những cộng đồng riêng, với những bản sắc riêng rẽ.


Khi đó, bóng đá, những đội bóng, sẽ trở thành một thứ vũ khí để những cộng đồng tuyên chiến lẫn nhau. Khi câu chuyện về chính trị hay xã hội trở nên phức tạp giữa 2 vùng, trận đấu giữa các đội bóng đại diện cho 2 vùng đó sẽ trở thành một cuộc chiến thực sự. Người Barca, đại diện cho chủ nghĩa dân tộc Catalonia, chưa bao giờ từ bỏ kế hoạch ly khai khỏi Tây Ban Nha ngay sau khi bị vương quốc Castille đánh bại vào năm 1714.

Căng thẳng giữa những nhà nước tại Tây Ban Nha đến giờ vẫn chưa có cách giải quyết nên những trận El Clasico như thế này là dịp tốt để thổi bùng lên ngọn lửa đấu tranh. Vụ chuyển nhượng từ Barca sang Real của Luis Figo - người đã được những công dân Catalan tôn vinh và gán cho những sứ mệnh lịch sử - một lần nữa cho thấy câu chuyện về thể thao và thù địch dân tộc chưa bao giờ tách rời ở Tây Ban Nha.