Cuộc nghiên cứu được thực hiện bởi các thành viên của trường đại học Queensland tại Úc. Họ chỉ ra rằng các cầu thủ sẽ có xu hướng “ăn vạ” khi trận đấu đang bất phân thắng bại và gần kết thúc, với hy vọng kiếm được một quả penalty.
Một thành viên của nhóm nghiên cứu – tiến sĩ Robbie Wilson – cho biết thực chất đề tài nghiên cứu của họ là về vấn đề những hình thức “dối trá” đang dần phát triển lên những “nấc thang” mới. “Một trong những cái khó nhất trong quá trình nghiên cứu về sự dối trá ở con người là làm cách nào phát hiện ra họ đang nói dối”.
“Chúng tôi nhận thấy rằng những cầu thủ chuyên nghiệp sẽ là những “vật thí nghiệm” rất hoàn hảo cho nghiên cứu này, bởi quá nhiều camera theo dõi họ suốt cả trận đấu. Thông qua đó, chúng tôi dễ dàng phát hiện ra họ đang “dối trá” hay không”.
“Từ việc nghiên cứu những tình huống ăn vạ ở các cầu thủ, chúng tôi sẽ khám phá ra những gì cần biết cho nghiên cứu về “dối trá” ở con người nói chung”, Wilson tiếp tục.
Drogba ăn vạ trong trận gặp Barca
Tiến sĩ Triết học Gwendolyn David, trưởng nhóm nghiên cứu của đại học Queensland cho biết họ đã phân tích dữ liệu từ 60 trận đấu, qua 6 giải đấu của các quốc gia TBN, Đức, Hà Lan, Italia, Pháp và Úc để xem xét các tình huống phạm lỗi. Trong đó, họ chia ra 3 cấp độ của mỗi pha phạm lỗi: những tình huống bị đau thực sự, những tình huống có va chạm nhưng không quá “bi thảm” như biểu hiện của cầu thủ, và những tình huống ăn vạ rõ rệt.
Họ cũng phân tích cả về vị trí các cầu thủ ngã, thời gian ngã trong trận đấu cũng như những bàn thắng được ghi.
Kết quả là chỉ 6% (169) trong 2803 lần ngã của các cầu thủ là ăn vạ, còn lại 2634 lần là thực sự bị phạm lỗi. Trong khi đó, 33% những tình huống ăn vạ được trọng tài cho hưởng phạt đền.
“Cơ hội ghi bàn ở mỗi tình huống đá phạt đền lên tới 80%. Các cầu thủ nhận thức được điều đó, và đó là lý do vì sao họ đa phần chỉ ăn vạ trong vòng cấm địa”, Wilson phân tích.
Cũng theo báo cáo từ bản nghiên cứu này, tại các giải đấu mà trọng tài có xu hướng thổi phạt nhiều, các cầu thủ cũng sẽ ăn vạ nhiều hơn.
Cách giải quyết vấn đề
Wilson cho rằng hành động ăn vạ cũng sẽ bị tác động bởi các hình thức trừng phạt. Trong bản báo cáo của ông, không ít cầu thủ cũng phải chịu trách nhiệm về những lần “dối trá” trọng tài của mình.
“Mặc dù hành động ngã vờ có thể tác động tới kết quả của một trận đấu hay thậm chí một giải đấu, nhưng các trọng tài tại những giải đấu lớn vẫn hầu như không phạt thẻ đỏ hay thậm chí thẻ vàng với các cầu thủ”.
Những giải đấu của Úc và Mỹ gần đây đã bắt đầu có những động thái ngăn ngừa ăn vạ trong bóng đá bằng cách nâng cao mức phạt cho những trường hợp bị phát hiện. “Những người có trách nhiệm tại hai giải đấu này sẽ luôn kiểm tra lại băng ghi hình sau mỗi trận đấu và nếu có một cầu thủ nào ăn vạ, họ sẽ lập tức bị treo giò”.
Theo Wilson, những thay đổi mang tính hệ thống ấy đang tác động mạnh mẽ tới tỉ lệ cầu thủ ngã vờ tại hai giải đấu nói trên. “Sự thay đổi mới chỉ ở giai đoạn ban đầu, nhưng rõ ràng có thể giảm số lượng cầu thủ ăn vạ bằng cách bắt họ phải trả giá đắt hơn”.
Wilson cũng tỏ ra không hề ngạc nhiên khi Liên đoàn bóng đá Úc và Mỹ là những người đi tiên phong trong công tác chống ăn vạ trong bóng đá: “Tại những quốc gia này, các trận đấu nặng về thể lực. Người hâm mộ không đủ kiên nhẫn cho quá nhiều những trò hề”.
Cũng theo Wilson, sự dối trá ở loài người cũng tương đồng với hành vi dối trá trong giới động vật. “Thực chất họ cũng chẳng khác nào những con vật chạy xung quanh sân. Họ có động lực giản đơn rằng cần ghi bàn thắng và bị tác động bởi những hình thức phạt có thể sẽ phải chịu vì hành vi của mình”.
