Nói vậy không có nghĩa là trong quá khứ, các hậu vệ biên hàng đầu đều có chiều cao ấn tượng, mà ví dụ tiêu biểu là Roberto Carlos (1m68) hay Bixente Lizarazu (1m69). Ở đây chúng ta sẽ lấy mốc 1m75 làm thước đo.

Có thể thấy trong khoảng 1 thập kỷ trở lại đây, các hậu vệ biên hàng đầu đều không lùn như thời điểm hiện tại. Dễ dàng liệt kê ra một vài cái tên nổi bật như John Arne Riise (1m88), Paolo Maldini (1m86), Lilian Thuram (1m85), Paulo Ferreira (1m83), Willy Sagnol (1m82), Gianluca Zambrotta (1m81), Gary Neville (1m79) hay Javier Zanetti (1m78).


Không khó để lí giải điều này. Các hậu vệ biên trong quá khứ không được yêu cầu phải tham gia quá nhiều vào mặt trận tấn công. Vai trò chủ yếu của họ là phòng ngự, và dâng lên tạt bóng nếu cần thiết. Chiến thuật phổ biến khi đó chỉ là 4-4-2, với những tiền vệ biên chưa có phong cách đi bóng xẻ từ cánh vào trung lộ như thời nay. Chính điều này đã hạn chế tầm hoạt động của các hậu vệ biên.

Sự phát triển của các sơ đồ đội hình, các miếng đánh chiến thuật khiến vai trò của các hậu vệ biên cũng thay đổi từng ngày. Giờ đây, hậu vệ biên biết tấn công là một vũ khí cực kỳ lợi hại của các đội bóng lớn. Nhưng điểm chung giữa họ lại là chiều cao rất khiêm tốn: Philipp Lahm (1m70), Dani Alves (1m73), Daniel Carvajal (1m73), Jordi Alba (1m70), Patrice Evra (1m73), Marcelo (1m72), Leighton Baines (1m70) hay Alberto Moreno (1m71).

Khi mà các cầu thủ tấn công có xu hướng bó vào trung lộ nhiều hơn, thì khoảng trống ở dọc 2 biên đường biên sẽ thuộc về cách hậu vệ cánh. Thêm nữa, những sơ đồ 5 hậu vệ kiểu như 5-3-2 cũng sẽ biến họ trở thành các “wing-back” - một sự kết hợp giữa cầu thủ chạy cánh (winger) và hậu vệ cánh (full-back). Nhiệm vụ hỗ trợ phòng ngự khi đó sẽ là của những tiền vệ quét dạt sang 2 bên.


Barcelona, Bayern Munich và Real Madrid, những đội bóng đang thống trị châu Âu vào thời điểm này, đều đang sở hữu những cặp hậu vệ biên tuy khiêm tốn về chiều cao nhưng cực “chất” về khả năng hỗ trợ tấn công. Những hậu vệ biên của 3 đội bóng này đều được khuyến khích lên tham gia tấn công, luôn có những đóng góp vào thế trận tấn công của đội nhà.

Trọng tâm thấp giúp những hậu vệ biên này ổn định được tốc độ trong những pha bóng đòi hỏi khả năng bứt tốc ở đoạn ngắn, và cả đoạn dài (trong những pha phản công). Thêm vào đó, kỹ thuật cá nhân không kém gì những ngôi sao tấn công hàng đầu giúp họ là những mũi nhọn cực kỳ lợi hại.

Thành công của Barca, Bayern và Real cho thấy sự lên ngôi của những hậu vệ biên lùn nhưng đẳng cấp cao, và số lượng những cầu thủ dạng này có thể sẽ nở rộ hơn nữa trong tương lai gần.

* Ấn vào ảnh để xem kích thước to