Từ thành phố Cẩm Phả (Quảng Ninh) rẽ vào xã Dương Huy, vượt qua những dãy núi hùng vĩ, con đường ngoằn ngoèo gần 10km dẫn vào mỏ than Quang Hanh gồ ghề và biết bao khúc cua tay áo chẳng khác nào đi xuống… mê cung. Được các anh trong văn phòng công ty tận tình dẫn đường giữa đêm khuya tĩnh mịch, tôi có mặt trước cửa xuống hầm mỏ. Lúc tôi chuẩn bị vào hầm cũng là thời điểm trận tứ kết World Cup 2014 giữa Argentina - Bỉ khởi tranh. Bóng lăn ở xứ sở Samba trùng với giờ bắt đầu ca 3 của anh em công nhân nơi đây. Họ sẽ làm việc từ 23h đêm hôm trước đến 6h sáng hôm sau. 

Từng đoàn tàu được tập kết về trước cửa hầm để chở các tốp công nhân xuống nơi làm việc chuẩn bị lăn bánh và tôi may mắn có nhiều trải nghiệm cùng những anh thợ mỏ xuống độ sâu âm 175m so với mực nước biển. Do làm việc dưới độ sâu lớn nên quanh đường hầm có những ống nước dẫn khí khổng lồ đấu thẳng từ cửa hầm xuống tận đáy mỏ để tiếp khí thở cho công nhân. Khói bụi mịt mù, tiếng động cơ dội liên hồi nên trong giao tiếp, người ta chỉ có thể ra ký hiệu cho nhau. 

Trong hầm mỏ, gương mặt những người công nhân nhanh chóng bị nhuộm đen, đen tới mức… nhẻm, bởi những lớp bụi than và thật khó để phân biệt người này với người kia qua những đôi mắt và hàm răng, những điểm sáng nhất trên cơ thể người thợ mỏ. Đa phần công nhân làm việc ở đây đều là những người từ tỉnh khác đến mưu sinh. 

Đứng cạnh tôi là một anh chàng đang miệt mài phá những phiến đá màu đen. Anh là Phạm Văn Sóng (quê xã Tân Kỳ, Tứ Kỳ, Hải Dương). Sóng chia sẻ rằng mình đã gắn bó với nghề thợ mỏ được 8 năm và dù quanh năm suốt tháng dưới hầm mỏ nhưng các trận cầu đỉnh cao đang diễn ra ở Brazil vẫn được anh rất quan tâm. “Hôm nay tôi làm ca đêm nhưng ngày mai lại làm ca chiều. Khoảng thời gian được nghỉ ngơi, ngoài giấc ngủ thì không thể bỏ qua các trận bóng đá được. Cũng may, giờ có internet nên vẫn xem lại được các trận tại World Cup 2014”, anh Sóng bộc bạch. 

Đêm về khuya, những người công nhân cũng đã thấm mệt nhưng khi nói về chủ đề World Cup, anh Đỗ Văn Giáp (quê Thái Thụy, Thái Bình) như bừng tỉnh: “Tiếc quá, hôm nay Argentina đá mà tôi lại phải làm. Tôi khoái Messi lắm, xem cái anh này đá chẳng bao giờ chán. Nhưng vì miếng cơm manh áo nên mình phải tạm gác niềm đam mê thôi. Ở nhà vợ con đang đợi đồng lương của mình. Cháu nó chuẩn bị vào lớp 1, cố gắng làm tăng ca kiếm thêm ít tiền để gửi về lo học phí, tiền sách vở cho con”.

Số lượng công nhân lên đến hàng ngàn, nhưng công ty TNHH Quang Hanh vẫn bố trí đầy đủ nơi ăn, chốn ở và đặc biệt có cả những điểm sinh hoạt tập thể cho người thợ mỏ. Lúc vừa đến đây, tôi không khỏi ngạc nhiên khi giữa nơi ở của các công nhân, có rất đông thợ mỏ vừa đang tan ca say mê xem bóng đá qua chiếc tivi. Họ mới từ dưới hầm mỏ lên, quần áo lem luốc, mặt mũi đen nhẻm nhưng chưa vội về tắm rửa mà vẫn nán lại để xem nốt trận Argentina - Bỉ. 

Bỏ chiếc mũ có gắn đèn pin xuống, nhấp ngụm nước chè, chàng trai mới bước sang tuổi 20 Nguyễn Văn Tem (TP.Cẩm Phả) kể: “Mình không học giỏi như đám bạn cùng lứa nên thi đại học trượt, đành chọn nghề thợ mỏ. Nghề này vất vả nhưng thu nhập ổn định, đủ để mình lo cho bố mẹ già. 8 triệu đồng tiền lương hằng tháng cũng là con số mơ ước với mình. Đời bố mình đã gắn bó với nghề này, nay ông tuổi cao sức yếu nên mình phải có trách nhiệm nuôi dưỡng”. 

Rồi anh Tem chỉ sang người ngồi bên cạnh là anh Bùi Tuấn Hùng (Lục Ngạn, Bắc Giang) và nói: “Anh này này, nặng gánh lắm, chẳng khác nào Messi cứ phải gồng gánh ghi bàn cho Argentina đâu. Một mình đi làm công nhân mỏ nuôi 5 miệng ăn ở nhà đó”. Mắt không rời màn hình tivi, anh Hùng nhỏ nhẹ: “Ở quê tôi, kiếm việc khó lắm. Quanh năm có vài vụ vải nhưng chẳng ăn thua nên mới ra đây đi làm thợ. Xa nhà biền biệt nhưng cảm thấy đồng tiền mình làm ra có giá trị với gia đình nên vẫn cứ tiếp tục gắn bó với nghề này. Hôm trước Messi ghi bàn vào lưới Iran cũng đúng ngày tôi gửi tiền lương về cho gia đình, tự nhiên thấy phấn khởi lắm”.

Ở nơi thâm sơn cùng cốc, đời sống người thợ mỏ còn nhiều khó khăn, công việc dưới hầm lò luôn đương đầu với hiểm nguy có thể ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng vượt trên tất cả, họ vẫn bám trụ và sau mỗi lần tan ca những người thợ mỏ lại được đắm chìm với trái bóng Brazuca và cứ mỗi lần có bàn thắng, những nụ cười giòn tan như xua tan mệt mỏi! Nụ cười người thợ mỏ vẫn thắm đượm sự hạnh phúc chẳng khác nào mẻ than đượm lửa, mang năng lượng đến từng nhà máy, xí nghiệp và cả các gia đình nữa!