Trong cuộc đời mình, tôi đã có may mắn hai lần được gặp Đại tướng. Đó không chỉ là những kỷ niệm, mà còn là những niềm vui thầm kín, là báu vật mà tôi thầm giữ mãi trong lòng.

Lần đầu tiên là dịp Đại tướng đến thăm Ba tôi tại tư gia, nhà B15 Khu Kim Liên. Khi đó Ba tôi là chủ tịch đầu tiên của Hội Khuyến học Việt Nam còn Đại tướng là Chủ tịch danh dự. Hai người bạn già, hai người đồng nghiệp tại trường tư thục Thăng Long năm xưa, tay bắt mặt mừng, cùng nhau ôn lại những kỷ niệm đã qua trong chan chứa những tiếng cười sảng khoái. Ba tôi đã giới thiệu những người con của mình, Lân Dũng, Lân Cường, Lân Hùng, Lân Tráng, Lân Việt. Đến tôi, ông nói với Đại tướng rằng đứa con trai út là người duy nhất theo nghiệp ngữ văn của ông và rằng tôi đã được tu nghiệp tại Pháp. Thế là Đại tướng hỏi tôi mấy câu tiếng Pháp, tôi phấn khởi quá vì bất ngờ được nói ngoại ngữ với con người uyên thâm như ông, một giáo sư sử học. Cũng chính cuộc gặp ấy mà đã nhiều lần trong bài giảng cho sinh viên, tôi đã nói về Đại tướng thành kính như một người trí thức tài giỏi, đã “xếp bút nghiên” đi làm cách mạng và trở thành vị tướng Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam. 

Lần thứ hai, tôi được gặp Đại tướng tại ngay căn nhà của ông. Lần đó, lãnh đạo Hội liên lạc với người Việt Nam tại nước ngoài và một số kiều bào tiêu biểu đã được Đại tướng cho đến nhà gặp mặt. Đón tiếp chúng tôi còn có con gái lớn của Đại tướng – Giáo sư Võ Hồng Anh. Đại tướng ân cần hỏi thăm tình hình hoạt động của Hội, về cộng đồng kiều bào ta ở nước ngoài, về các Hội thân nhân kiều bào trong nước. Đại tướng căn dặn, bà con ta sống ở ngoài nước, đại đa số luôn có tấm lòng hướng về đất nước, nhiều năm xa cách có thể khiến thiếu thông tin nên nhiệm vụ của Hội phải là cây cầu cùng với ban ngành và nhân dân cả nước, nối liền những tấm lòng Việt Nam. 

Chúng tôi lắng nghe và xin ghi nhớ lời chỉ bảo của Đại tướng. Trò chuyện với chúng tôi khoảng 30 phút, Đại tướng nói mọi người bố trí để ông chụp ảnh chung với cả đoàn. Khi đi ra ngoài sân, tôi đi sát bên Đại tướng, nắm lấy bàn tay ông mà nhớ lại những kỷ niệm của lần gặp năm nào. Thấy vậy, cố Giáo sư Nguyễn Văn Đạo, Chủ tịch Hội đã giới thiệu tôi với Đại tướng. Giáo sư Đạo nói tôi là Tổng thư ký của Hội nhưng đồng thời ở trong ban lãnh đạo LĐBĐ Việt Nam. Đại tướng nhìn lại tôi, vẻ ngạc nhiên (có lẽ vì Đại tướng thấy tôi bé nhỏ quá) và cười hỏi: “Các đội bóng của ta dạo này đá có tốt không, có bằng bạn bằng bè không?”. Rồi Đại tướng nói tiếp, đại ý là thấy trẻ con đá bóng nhiều ở khắp nơi, thật đáng yêu, phải ươm mầm từ những bàn chân nhỏ ấy. Chúng tôi đứng vào hàng, chụp chung với Đại tướng và gia đình những bức ảnh quý giá.

Ra về, và cũng mãi sau này, lời nói của Đại tướng cứ trở về trong đầu óc tôi. “Phải ươm mầm từ những bàn chân nhỏ bé ấy”. Đó phải chăng là cốt lõi sâu xa của tư tưởng phải xây nhà từ móng, phải chăm lo đầu tư đào tạo trẻ cho thể thao nói chung và cho bóng đá nói riêng nếu chúng ta muốn có ngày hái quả ngọt.

Hôm nay, Đại tướng đã đi xa, để lại muôn vàn sự tiếc thương cho dân tộc, cho nhân loại. Và khi đi xa, Đại tướng cũng để lại cho đất nước này di sản quý giá, đó là những tư tưởng lỗi lạc, là một nhân cách lớn, một tấm lòng nhân văn đức độ và cả những bài học giản dị rút ra từ thực tiễn sinh động.

Xin vĩnh biệt Đại tướng, một tượng đài kỳ vĩ của non sông đất nước và dân tộc Việt Nam!