Anh thua Đức 0-1, nhưng giới hâm mộ bóng đá Anh có thể nhìn xa hơn kết quả để tìm thấy những điều thú vị cho riêng họ. Một trong những đề tài nổi bật bên phía Tam sư trong trận đấu này là sự xuất sắc của ngôi sao trẻ Dele Alli.

Đứng sau tiền đạo mũi nhọn Jamie Vardy trong sơ đồ 3-4-2-1 (hoặc 3-4-3), Alli trở thành nhân vật trung tâm trong mọi pha bóng hay mà Anh thực hiện được. Alli luôn hoạt động hiệu quả, di chuyển hợp lý. Anh áp sát cả hậu vệ đối phương, đoạt bóng từ chân họ. Nếu như khán giả Premier League đã được chứng kiến không biết bao nhiêu lần sự xuất sắc của Alli sau lưng tiền đạo Harry Kane trong đội hình Tottenham thì bây giờ, Alli vẫn cứ xuất sắc như thế, sau lưng Vardy. Vẫn ăn ý, cứ như họ đến từ cùng một CLB. Và đây chính là vấn đề quan trọng.

Sự tự nhiên trong cách chơi bóng của Alli làm sơ đồ 3-4-3 của HLV Gareth Southgate trở nên hấp dẫn. Trước đây, Southgate từng nói rằng đây là sơ đồ có thể làm các tiền vệ công như Alli hoặc Lallana chơi hay hơn, vì sự thích hợp. Và một vấn đề “tế nhị” sẽ phải đặt ra: còn vai trò gì cho thủ quân Wayne Rooney, một khi Tam sư đã có Alli trẻ, xông xáo và xuất sắc như thế?

Nếu chỉ so sánh thuần túy hai “cầu thủ số 10”, Rooney hoàn toàn không có cửa gì để cạnh tranh với Alli trong lúc này. Điều quan trọng là Alli không chỉ tỏ ra hữu dụng trong vai trò “số 10”. Anh có lối chơi đa năng hơn, bao quát hơn. Khi cần, Alli có thể đá trụ giữa sân. Lúc khác, anh có thể sắm vai tiền đạo. Cả HLV Southgate của ĐT Anh lẫn Mauricio Pochettino của Tottenham đều nhìn nhận như nhau về “vốn quý” Alli. Đó là một sự kết hợp rất hiếm thấy giữa tốc độ, kỹ thuật và phẩm chất lực sĩ. Alli không chỉ sở hữu các đặc điểm này. Anh còn phát huy chúng bằng lối chơi luôn tích cực, vừa xông xáo lại vừa tự nhiên. Cứ như đấy là bản năng chơi bóng của riêng Alli.

Kể cũng lạ. Ngôi sao trong bóng đá đỉnh cao thường có xu hướng lùi dần về phía sau trong đội hình. Lothar Matthaeus ban đầu là tiền vệ công, về sau đá trụ, cuối cùng lùi hẳn xuống làm trung vệ. Rất nhiều cầu thủ khác thay đổi theo chiều hướng như vậy. Alli thì ngược lại. Hồi ra mắt ở tuổi 18, anh là một tiền vệ trụ xem được. Khi đến Tottenham, anh đá ở vai trò “số 10”, hoặc tấn công bên cánh trái. Mùa này, anh thường xuyên lên đá tiền đạo, ghi bàn rất nhiều. Chính vì đặc điểm đa năng này mà ĐT Anh sẽ không cần Rooney nữa, một khi Alli có phong độ tốt. Không cần - chứ không phải Southgate đành “hy sinh” Rooney để lấy chỗ cho Alli, như một cách nhìn trong làng báo Anh.

Không chỉ Alli, mà Lallana cũng chơi khá hay trong hệ thống chiến thuật mới mẻ của Tam sư. Cách chơi 3-4-2-1 (hoặc 3-4-3) giúp Alli và Lallana trở nên tự do, và họ xuất sắc hẳn lên. Giống như sơ đồ 3-4-3 của Antonio Conte đã “giải phóng” cho Eden Hazard và Pedro ở Chelsea vậy.