Có một hình ảnh đẹp sau trận giao hữu giữa Bồ Đào Nha và Croatia. Luka Modric chủ động tiến tới chào hỏi Cristiano Ronaldo. Hai người đồng đội cũ ở Real Madrid trao nhau những cái ôm thân mật. Họ bằng tuổi nhau, cùng sát cánh trong 223 trận đấu tại Real Madrid và giành được nhiều danh hiệu.
Cả hai đang tiến tới kỳ EURO cuối cùng trong sự nghiệp cầu thủ. Nhưng tâm trạng của họ không hề giống nhau. Luka Modric đầy tự tin sau khi thể hiện phong độ thuyết phục trước Bồ Đào Nha với 1 bàn thắng từ chấm phạt đền. Đó cũng là chiến thắng thứ 6 liên tiếp của Croatia.
Ngược lại, Ronaldo lộ rõ nỗi thất vọng trên băng ghế dự bị khi chứng kiến các đồng đội có màn trình diễn tệ hại. Đó là thất bại thứ 2 trong 3 trận gần đây của Bồ Đào Nha sau trận thua Slovenia (0-2) hồi tháng 3. Đoàn quân của HLV Roberto Martinez đang tiến tới EURO 2024 với phong độ sa sút, lối chơi thiếu ý tưởng và nhiều mắt xích suy giảm phong độ. Nếu tin rằng Bồ Đào Nha sẽ tìm lại vị thế ông lớn khi vào giải thì niềm tin đó khá mong manh.
Bởi lẽ, những gì Bồ Đào Nha thể hiện trước Croatia thuộc về bản chất chứ không phải hiện tượng. Họ vẫn là đội bóng giỏi cầm bóng nhưng không giỏi tìm ra các phương án gây đột biến bất luận sở hữu những ngôi sao tấn công như Bernardo Silva, Joao Felix, Bruno Fernandes. Nói chính xác, tính sát thương trong lối chơi của Bồ Đào Nha vẫn thấp trong khi ngược lại, hàng thủ của họ lại dễ bị tổn thương trước đối thủ.
Hiệp một phản ánh chân thực về diện mạo thiếu hiệu quả của Bồ Đào Nha. Họ cầm bóng 55% nhưng chỉ có 5 cú dứt điểm và không có cơ hội nào rõ ràng. Ngược lại, Croatia tạo ra tới 4 cơ hội ăn bàn trong hiệp một và dứt điểm tổng cộng 11 lần. Bàn thắng từ chấm phạt đền của Luka Modric, xuất phát từ pha phạm lỗi vụng về của Vitinha với Kovacic trong vòng cấm, không phải là lần duy nhất hệ thống phòng ngự của Bồ Đào Nha lung lay. Nếu không có tài năng của thủ thành Diogo Costa, Bồ Đào Nha có thể phải nhận 3 bàn thua trong hiệp một.
Roberto Martinez đã không sử dụng Ronaldo một phút nào ở trận này. Ông muốn dưỡng sức cho tiền đạo 39 tuổi cho những trận đấu chính thức tại EURO 2024. Nhưng Bồ Đào Nha chưa bao giờ có lời giải cho khoảng trống Ronaldo, cho sự mất đi một tay săn bàn lão luyện, biết thu hút hậu vệ đối phương và mở ra không gian cho đồng đội.
Người đá cao nhất trên hàng công Bồ Đào Nha trận này là Goncalo Ramos bị thay ra ngay sau hiệp một. Diogo Jota vào thay lập tức tỏa sáng với bàn gỡ hòa 1-1 vào đầu hiệp hai. Nhưng đó cũng là khoảnh khắc lóe sáng duy nhất của cầu thủ Liverpool. Bồ Đào Nha thiếu một cú đấm mạnh ở tuyến trên, một tiền đạo giỏi gây sức ép với hàng thủ đối phương.
Nhưng điều quan trọng nhất là lối chơi của Bồ Đào Nha chưa tương xứng với những cái tên họ có. Vitinha, Bruno Fernandes và Bernardo Silva đều là những thủ lĩnh tuyến giữa tại PSG, MU va Man City. Nhưng kết hợp họ lại với nhau lại là câu chuyện khác. Cả ba đều có thói quen cầm bóng, tự tin với nền tảng kỹ thuật siêu hạng của mình. Nhưng đó lại là vấn đề của Bồ Đào Nha. Các cầu thủ Bồ Đào Nha cầm bóng khá rề rà, thiếu tính trực diện và sự đột biến. Trái ngược với Croatia, lên bóng đơn giản, ít chạm và thường xộc thẳng vào kẽ hở của đối phương.
Nếu có Ronaldo trên sân, mọi chuyện có thể sẽ khác. Nhưng không có nghĩa Bồ Đào Nha sẽ lột xác khi lão tướng 39 tuổi đứng trên sân. Đừng quên rằng ngay cả khi Ronaldo đá trọn vẹn 90 phút trong trận gặp Slovenia hồi tháng 3, Bồ Đào Nha vẫn thua sấp mặt 0-2. Gánh nặng tuổi tác không còn giúp Ronaldo tạo ra những điều thần kỳ được nữa.
Có lẽ lúc này, các CĐV Bồ Đào Nha cần cầu nguyện “chỉ là giao hữu thôi”. Kết quả giao hữu thường không phản ánh đúng phong độ của các đội bóng lớn trước khi vào giải. Nhưng trận thua Croatia của Bồ Đào Nha không chỉ là kết quả kém thuyết phục mà đáng lo hơn, nó còn phản ánh hạn chế thâm căn cố đế của Bồ Đào Nha. Đó là sự thiếu hiệu quả trong lối chơi và các ngôi sao chưa bao giờ cộng hưởng thành sức mạnh to lớn như kỳ vọng.
Ở giải đấu lớn gần nhất là World Cup 2022, Bồ Đào Nha dừng bước ở tứ kết với thất bại 0-1 trước Morocco. Một trận thua chẳng khác mấy trận thua Croatia vào rạng sáng nay. Dàn sao Bồ Đào Nha cầm bóng lấn lướt nhưng thiếu tính đột biến và sáng tạo. Ronaldo vào sân trong hiệp hai cũng chẳng tạo nên khác biệt. Họ hoàn toàn bất lực trước hệ thống kỷ luật của Morocco.
Có thể tại vòng bảng EURO 2024 với những đối thủ không quá rắn như Thổ Nhĩ Kỳ, Georgia và Czech, Bồ Đào Nha sẽ giành vé đi tiếp. Nhưng rất khó để Ronaldo và các đồng đội tiến sâu trên đất Đức.
