Nhà cầm quân đầu trọc tham vọng biến Italia trở thành “trường học của bóng đá” song thực tế họ lại bị Tây Ban Nha dạy cho một bài học thế nào là chơi bóng đích thực. Trong suốt 90 phút, Italia chỉ dứt điểm được 4 lần (so với 20 của đối thủ) và không tạo ra nổi cơ hội ngon ăn nào. Chỉ số bàn thắng kỳ vọng của Italia (xG) rớt xuống còn 0,16 trong khi TBN là 1,68.
Spalletti thừa nhận sau trận đấu rằng “Tây Ban Nha vượt trội chúng tôi cả về thể chất lẫn tinh thần”. Nhưng cũng chính HLV này trước trận đấu lại tuyên bố “sẽ là sai lầm nếu cho rằng Tây Ban Nha nhỉnh hơn chúng tôi về chất lượng đội hình”. Spalletti chỉ phát biểu lấy lệ hay thực sự ông không đánh giá đúng đẳng cấp của đội bóng xứ đấu bò?
Có điều chắc chắn, Spalletti bất lực trong việc chống đỡ lại sức mạnh của Tây Ban Nha. Những pha thay người của Spalletti hầu như không phát huy hiệu quả. Italia chơi bốc lên một chút nhưng vẫn không gây khó dễ được cho đối thủ. Cầu thủ chạy cánh Andrea Cambiaso vào sân thay Davide Frattesi song không có nổi 3 đường chuyền thành công liên tiếp, giữa áp lực bủa vây khủng khiếp của đối thủ.
“Spalletti tung tôi vào sân với nhiệm vụ hỗ trợ đồng đội kiểm soát bóng, kéo giãn đội hình đối phương. Nhưng tôi có lẽ đã không làm đúng cách. Tây Ban Nha di chuyển với tốc độ quá nhanh. Họ không cho chúng tôi cầm bóng. Họ sắc bén hơn và giành chiến thắng xứng đáng”, Cambiaso thừa nhận.
Một số quyết định của Spalletti tỏ ra khó hiểu và kém hiệu quả. Việc rút Jorginho ra nghỉ và thay bằng Bryan Cristante đã phản tác dụng. Italia không còn cầu thủ duy nhất có khả năng cầm trịch, tổ chức thế trận. Hậu quả là hiệp hai còn tệ hơn rất nhiều cho người Italia. Cristante xông xáo và đầy nỗ lực nhưng chỉ là cái bóng của những tiền vệ Tây Ban Nha.
Ở trận này, Italia bị thủng hoàn toàn cánh phải do Di Lorenzo không theo nổi tốc độ của Nico Williams, cầu thủ chói sáng nhất bên phía Tây Ban Nha. Tuy nhiên Spalletti vẫn sử dụng Di Lorenzo trong suốt 90 phút mà không hề thay người dù trên ghế dự bị vẫn còn một hậu vệ phải giàu kinh nghiệm là Matteo Darmian. Có lẽ Spalletti cho rằng Darmian ở tuổi 34 cũng không thể kèm nổi Nico Williams. Vấn đề là ông không có giải pháp nào hỗ trợ cho cánh phải của Italia trước cơn bão đến từ xứ Basque.
Italia của trận thua Tây Ban Nha không còn hình bóng nào của nhà ĐKVĐ châu Âu. Người duy nhất trong đội hình vô địch ba năm trước vẫn còn chơi rất tốt là thủ thành Gianluigi Donnarumma với hàng loạt pha cứu thua xuất sắc. Dù vậy, cũng khó trách Italia khi họ gặp phải một Tây Ban Nha ở đẳng cấp hơn hẳn về con người và lối chơi. Đội ngũ nhân sự hiện tại của Italia đã tụt lại khá xa so với các đội tuyển hàng đầu như Tây Ban Nha, Pháp, Anh, Đức.
Vấn đề là Spaletti đang ôm một tham vọng hơi quá sức với đội bóng của ông. Cựu HLV Napoli theo đuổi triết lý “tự động hóa”, trao sự tự do nhất định cho các cầu thủ hay cho một nhóm cầu thủ phối hợp trên sân. Thứ bóng đá của Spalletti không quá khắt khe hay kỷ luật bởi ông tin rằng chỉ có sự tự do mới giúp cầu thủ phát huy hết phẩm chất của họ. Điều đó không sai nhưng chỉ phù hợp với những dàn cầu thủ tầm cỡ thế giới. Còn nếu Italia cứ chơi theo chủ trương này, họ chỉ có thể thắng những đối thủ cỡ Albania.
Thống kê đáng buồn
Italia chỉ có nổi 4 cú dứt điểm ở trận gặp Tây Ban Nha, thành tích tệ hại nhất của họ trong một trận đấu tại EURO và World Cup kể từ năm 1980. Ngoài ra ngay trong hiệp một, họ đã phải chịu 9 cú dứt điểm của Tây Ban Nha. Đây là điều mà Italia chưa từng gặp ở các giải đấu lớn kể từ EURO 2008, nơi mà họ phải chịu tới 12 cú sút ngay trong hiệp một của người…Tây Ban Nha.