Ở giữa giai đoạn của hai huyền thoại Eusebio và Cristiano Ronaldo, trung phong gây được nhiều ấn tượng nhất của bóng đá Bồ Đào Nha có lẽ chỉ là Nuno Gomes. 4 bàn thắng của Gomes đã đưa Seleccao vào đến bán kết EURO 2000. Đến 3 kỳ EURO tiếp theo, ĐT Bồ Đào Nha cũng không thể có thành tích cao nhất với các trung phong Helder Postiga (2004 và 2008) và Hugo Almeida (2012). 

Điểm chung trong những thất bại đầy cay đắng đó của Seleccao đều là việc họ mù quáng đặt niềm tin vào vị trí tiền đạo cắm, vị trí từ rất lâu Bồ Đào Nha không còn sản sinh ra cái tên nào xứng tầm với những vệ tinh xung quanh. Cần biết rằng trong 3 trung phong kể trên, ngay cái tên khá khẩm nhất là Gomes, CLB lớn nhất ngoài biên giới Bồ Đào Nha mà anh thi đấu cũng chỉ là… Fiorentina.

Fernando Santos hiểu rõ điểm yếu lớn đó của Seleccao. Và vì thế tại EURO 2016, ông đã tạo sự thay đổi lớn trên hàng công nhằm tối đa hóa hiệu suất của cả hệ thống. Thay vì chơi 4-3-3, Bồ Đào Nha của EURO 2016 vận hành với 4-4-2, thậm chí cả 4-1-3-2. Hai ngôi sao chạy cánh xuất sắc nhất của họ là Cristiano Ronaldo và Nani trên lý thuyết được ông Santos đẩy lên chơi hai tiền đạo giăng ngang trên hàng công. 

Cách bố trí này thực tế đã biến Bồ Đào Nha thành một khối rất khó bị đánh bại, nhất là trong bối cảnh của những trận đấu knock-out. Cả Ronaldo lẫn Nani đều không ngại di chuyển rộng sang hai biên để làm bóng cho các đối tác trong vòng cấm. Hãy để ý rằng, ngoài bàn thắng của Renato Sanches ở trận tứ kết gặp Ba Lan, tất cả các bàn còn lại của Bồ Đào Nha tại giải đấu lần này đều có dấu giày của Nani hoặc Ronaldo.

Những điểm yếu trước đây nơi tuyến đầu của Bồ Đào Nha là tốc độ, sự nhạy bén trước khung thành lẫn khả năng không chiến đều được Ronaldo và Nani giải quyết trọn vẹn tại giải lần này. CR7 đã đánh gót, đánh đầu, kiến tạo cho đồng đội ghi bàn, còn Nani đã dứt điểm và lập công bằng cả hai chân. Tốc độ, kỹ năng dứt điểm đa dạng của cả hai cái tên này đều buộc những đối thủ của Bồ Đào Nha tại vòng knock-out không dám đẩy đội hình lên quá cao vì e sợ những tình huống phản công xuất phát từ một đường chuyền vượt tuyến từ hàng phòng ngự.

Bồ Đào Nha có lẽ đã chờ một sự kết hợp hoàn hảo như vậy giữa hai cầu thủ chạy cánh xuất sắc nhất của họ kể từ sau thời Luis Figo. Họ không có tiền đạo xuất sắc? Ronaldo và Nani sẽ trở thành tiền đạo. Họ cần phải phòng ngự, phản công? Ronaldo và Nani sẽ phòng ngự, sẽ phản công. Có thể mong chờ gì hơn ở một “cặp tiền đạo” như thế?

Câu trả lời vẫn là có: Đó là chức vô địch.