Bóng đá đã bước vào thời kỳ công nghệ. Sau khi vạch cầu môn điện tử (Goal line) được sử dụng để phân biệt có bàn thắng hay chưa, giờ đến lượt công nghệ trợ giúp bằng video (VAR) được áp dụng. Ở FIFA Club World Cup cuối năm ngoái, kỹ thuật ghi hình đã được dùng để phân định một tình huống có việt vị hay chưa. Nhưng ở trận giao hữu Anh - Pháp mới đây, quyết định ấy còn hệ trọng hơn, bởi nó khiến một đội phải đá thiếu người hơn 40 phút.
Sau Varane, có lẽ sẽ có nhiều cái tên bị truất quyền thi đấu bởi vị trợ lý xem băng ngoài sân. Những cầu thủ có “sở thích” đá nguội, khiêu khích hãy coi chừng. Ngày 13/6/2017, Varane có “vinh dự” là người đầu tiên bị... băng ghi hình đuổi sau 145 năm lịch sử bóng đá. Báo Telegraph còn chua chát: “Công nghệ này đã đến muộn... 7 năm. Nếu không, bàn thắng của Frank Lampard trước Đức ở World Cup 2010 đã được tính”.
Cuộc tranh luận về việc đưa công nghệ vào bóng đá rõ ràng chưa thể đi đến hồi kết. Bởi bóng đá là môn chơi của con người, nhưng nó đang bị xâm lấn bởi công nghệ. Có thứ công nghệ giúp mọi thứ tốt hơn, như công nghệ về sức khỏe, giúp các cầu thủ đo nhịp tim, đo sức bền của cơ. Nhưng cũng có công nghệ khiến trận đấu bị gãy vụn. Bạn có thích trọng tài cho dừng trận đấu lại, chạy ra ngoài sân, hội ý rồi quay lại ra quyết định? Bạn có thích trọng tài mải mê tập trung vào tai nghe, để cho các cầu thủ và CĐV sốt ruột chờ đợi, trước khi ra quyết định?
Cựu trọng tài Pierluigi Collina cho biết, ông gần như không bao giờ hối hận với những quyết định, trừ trường hợp ông bị những cầu thủ quá tinh quái lừa. Bởi mọi quyết định của ông đều đúng với phán xét lý trí của ông thời điểm đó. Khi xem lại những tình huống tranh cãi như có chạm tay hay không, có phạt đền hay chưa, lỗi có đáng bị phạt thẻ đỏ không, Collina đều không hối hận. Nếu cho quyết định lại, ông vẫn không thay đổi quyết định vào thời điểm ấy.
Khi trọng tài dừng trận đấu Anh - Pháp lại để phán xét pha bóng của Varane, ông thực ra đã có quyết định riêng. Nhưng ông buộc phải nghe ý kiến của Marco Guida, người phụ trách công nghệ VAR trong trận. Vị này chỉ có một nhiệm vụ, tua đi tua lại một tình huống tranh luận, sau đó bấm dừng và đưa ra kết luận. Nghĩa là ông ta được quyền can thiệp vào trận đấu.
Một đội bóng có muốn bị can thiệp bởi thêm một vị trọng tài nữa không? HLV Gareth Southgate nói sau trận đấu: “Công nghệ ấy không thể cho mọi quyết định chính xác được. Luôn có một sự phán xét của con người trong đó”.
Đấy là nhận định thấu đáo. Bởi băng ghi hình là băng ghi hình, còn nhận định hình ảnh vẫn là con người. Và một con người ở trên khán đài sẽ khác xa với con người đang hòa mình vào trận đấu như trọng tài chính. Liệu nhận định ấy có chuẩn không? Liệu cái mà vị trọng tài “VAR” thấy trên băng ghi hình có phải là sự thật mà vị trọng tài chính thấy không?
Tất nhiên đấy chỉ là khía cạnh nhỏ từ trận đấu. Còn khía cạnh lớn hơn nữa, xin mượn lời báo nhà Telegraph của Anh cho... khách quan. Tờ này viết: “Người Pháp chắc chắn là một trong những ứng viên nghiêm túc nhất cho World Cup vào năm sau. Nhưng người Anh thì không chắc thế. Kỹ thuật thì có thể tiến lên, nhưng có những thứ thì vẫn y như cũ”.
Sẽ không có phần thưởng đâu nếu bạn đoán ra thứ “y như cũ” ấy là gì.
