Khi Barcelona hô hào những khẩu hiệu Catalonia, họ không đưa Espanyol vào đó. Họ đơn giản là xem đội bóng này không tồn tại, như một đội rác rưởi. Real Madrid cũng có một đội đàn em là Getafe và cũng thường xuyên bị đứa đàn em này giỡn mặt, thậm chí quật ngã họ Bernabeu. Nhưng Real không thù hận Getafe, họ vẫn cho CLB này mượn cầu thủ, bán rẻ theo dạng “ký gửi”. Các Chủ tịch vẫn ngồi ăn trưa với nhau theo đúng truyền thống.
Với Barcelona và Espanyol thì tuyệt nhiên không có chuyện đó. Các Chủ tịch Barca khinh bỉ Chủ tịch Espanyol đến mức không thèm ăn chung. Khi Espanyol đề nghị mua Javier Saviola với giá 10 triệu euro, Barca trả lời dứt khoát là không. Sau đó họ thà để tiền đạo người Argentina hết hợp đồng và ra đi theo dạng chuyển nhượng tự do (đến... Real Madrid) còn hơn.
Nếu châm ngôn của Barca là “hơn cả một gia đình” thì Espanyol rõ ràng là “hơn cả một đứa em ghẻ”. Giống như bạn suốt ngày ra đường bị bạn bè hiếp đáp, đánh đập. Bao nhiêu uất hận không biết để vào đâu, thế là đành lôi đứa em nhỏ ra hành hạ. Barca với Espanyol chính xác là như vậy.
Khi Espanyol được thành lập, khẩu hiệu của họ là chống Barcelona. Trong cuộc nội chiến, khi Barca là lá cờ đầu chống Phát xít thì Espanyol lại ngả về phía của Franco. Đến trước năm 1995, Espanyol vẫn còn mang cái tên “rất Tây Ban Nha” là Español. Đến khi họ đổi sang Espanyol cho có chất Catalonia thì đã quá muộn. Ác cảm của ông anh cả dành cho họ đã mãi mãi không bao giờ thay đổi.
Catalonia là một vùng tự trị, Espanyol là một thành viên trong vùng tự trị ấy. Nhưng họ ngả theo Hoàng gia cũng dở, quay về nhà mình thì bị đuổi xua. Mà nói về chất Catalonia, chưa chắc Barca đã hơn được họ. Trước thời kỳ cực thịnh của La Masia những năm gần đây, Espanyol mới là đội ra sân với nhiều cầu thủ Catalonia hơn. Khi đội tuyển Catalonia tập trung, cầu thủ chiếm đa số là Espanyol chứ không phải Barca.
Nhưng như Bobby Robson đã từng nói: “Nếu Catalonia là một quốc gia thì Barcelona chính là quân đội”. Và một khi Catalonia đã xác định Barca là quân đội của mình, họ mặc nhiên không phải để ý đến Espanyol nữa.
Espanyol hứng chịu sự miệt thị ấy suốt hàng chục năm qua. Họ không có cách nào giải tỏa ngoài những trận derby. Lịch sử đã từng ghi dấu những chiến thắng oanh liệt của Espanyol trước đàn anh hùng mạnh, có những trận làm thay đổi cả cục diện La Liga. Thế là Barca đã ghét lại càng thêm ghét.
Năm ngoái, Barca vận động hậu trường thành công để bức tượng Christopher Columbus nổi tiếng của thành phố này mặc chiếc áo của Barcelona. Cả cộng đồng Espanyol phản ứng dữ dội, xem đấy như là một sự miệt thị. Nhưng mọi thứ vẫn như cũ.
Trong cuộc chiến với Barcelona, Espanyol đích thị là một đứa em tội nghiệp. Đứa em ấy từng phạm sai lầm, nhưng mãi mãi sẽ không có được sự tha thứ từ ông anh cả. Đại gia đình Catalonia vì thương người anh cả nên cũng chả buồn đếm xỉa đến cảm xúc của đứa em tội nghiệp kia. Barca đấu với Real trong tư thế của nạn nhân: của một kẻ thua cuộc nội chiến chống lại những kẻ chiến thắng. Nhưng họ lại có một cuộc chiến khác với chính Espanyol với vai trò hoàn toàn đảo ngược.
Có thể tách chính trị ra khỏi đời sống bóng đá Tây Ban Nha không? Dứt khoát là không.
