Caen tiếp Nimes trong một trận đấu gần cuối mùa (2013/14) ở giải hạng Nhì của Pháp (Ligue 2). Kết quả: hòa 1-1. Caen nắm chắc suất thăng hạng khi có thêm 1 điểm, còn Nimes chắc chắn trụ hạng cũng nhờ có được 1 điểm. Bây giờ, người ta phanh phui rằng kết quả ấy đã được dàn xếp. Thông tin đã tràn ngập trong những ngày qua. Hãy tưởng tượng: nếu không đọc báo, bạn có nghi ngờ một kết quả hòa trong hoàn cảnh như vậy?

Rõ ràng, Caen là đội trên cơ (thuộc nhóm đầu bảng, có ưu thế sân nhà). Họ chỉ cần 1 điểm là coi như thành công. Ngược lại, Nimes là đội dưới cơ (đứng gần chót bảng, phải làm khách). Họ cũng chỉ cần 1 điểm là toại nguyện. Bất cứ bên nào tỏ rõ thái độ thận trọng, chơi thiên về phòng thủ, dù có bóng cũng không ham dồn lên tấn công, thì bên kia cũng hiểu. 

Và khi họ đã sớm hiểu nhau, trận đấu coi như ngã ngũ, vì bên nào cũng sẽ đạt được cái lợi lớn nếu không có bên nào chủ trương chơi thiên về công. Cũng cần lưu ý: các trận bóng đá thường bắt đầu bằng một khoảng thời gian gọi là “thăm dò lẫn nhau”, sau đó các bên mới quyết định sẽ chơi kiểu gì. Đấy là quy luật rõ ràng về mặt chuyên môn.

Thực tế quả là như vậy. Tại World Cup 1982, Đức dẫn Áo 1-0 trong hoàn cảnh nếu như tỷ số được giữ nguyên thì cả hai sẽ dắt tay nhau vượt qua vòng bảng (loại Algeria). Thế là họ... không tranh chấp nữa. Ai cũng thấy rõ, nhưng đành chịu. Việc duy nhất mà FIFA có thể làm là rút kinh nghiệm, phải tổ chức các giải trong tương lai thế nào để đừng rơi vào hoàn cảnh ấy nữa. 

Cũng trên thực tế, các cầu thủ Inter Milan từng giận dữ đến... rơi nước mắt, mắng các cầu thủ Lazio ngay trên sân, trước các micro: “Đồ tồi, các anh cần gì phải nỗ lực như thế?”. Hoàn cảnh khi ấy: Inter dẫn 2-1 trên sân Lazio ở vòng đấu cuối cùng và nếu giữ vững tỷ số thì họ đoạt chức vô địch Serie A 2002, nhưng Lazio thắng lại 4-2 và... Juventus vô địch. Các cầu thủ Inter quên rằng Lazio nhờ thắng mà có suất chót dự cúp UEFA. Nhưng mấu chốt của vấn đề là: nếu như người ta không có động lực để thắng thì cũng là điều bình thường nếu họ không cố chiến thắng.

Bóng đá là vậy! Và chính vì vậy, các nhà tổ chức Ligue 1, Ligue 2 (LFP) không hề mảy may nghi ngờ chuyện dàn xếp tỷ số. Một thực tế khác: tuy mang danh là một trong 5 nền bóng đá hàng đầu châu Âu, nhưng so với 4 cường quốc còn lại (Anh, Italia, TBN, Đức) thì bóng đá Pháp... nghèo hơn hẳn. 

Phải chi bao nhiêu tiền để mua độ, trong hoàn cảnh là dù không mua thì cũng có đến 90% khả năng có điểm? Cuối cùng, cứ phải nói thẳng ra rằng bản thân LFP dù muốn cũng không đủ năng lực để điều tra xem kết quả 1-1 có được Nimes và Caen dàn xếp hay không.

Hơn 2 thập kỷ trước đây, người ta lắc đầu tự hỏi khi scandal VA-OM (Chủ tịch Bernard Tapie của Marseille mua chuộc các cầu thủ đội Valenciennes (VA) trước trận OM-VA mùa 1992/93 nhằm đảm bảo OM sẽ thắng trận đồng thời không có cầu thủ nào bị thương trước trận chung kết Champions League với AC Milan diễn ra ngay sau đó) bùng nổ: sao lại có chuyện mua độ chỉ với vài chục ngàn franc trong một trận đấu liên quan đến khả năng vô địch ở cả Ligue 1 lẫn Champions League của Marseille? Bây giờ, chuyện còn “dị” hơn: xuất phát điểm cho việc điều tra chỉ là những thùng rượu được gửi đến phòng thay đồ của cầu thủ. Cái giá cho suất thăng hạng và trụ hạng chỉ là bấy nhiêu?

Trước pháp luật, hối lộ vẫn là hối lộ, dù chỉ 1 xu. Nhưng trước pháp luật, cứ phải chứng minh cho bằng được đấy là 1 xu hối lộ. Toàn bộ vấn đề nằm ở chỗ này. Theo dõi scandal dàn xếp tỷ số mới nhất trong làng cầu quốc tế, tổ chức ICSS (International Center Sport Security - Trung tâm An ninh Thể thao Quốc tế, trụ sở ở Doha) nêu quan điểm: “Bản thân giới bóng đá chắc chắn sẽ đành bó tay trước những trường hợp như vậy. Bài học quý là phải có sự tham gia, hợp tác tích cực của các tổ chức chuyên nghiệp trong lĩnh vực phòng chống tội phạm”.

Đúng vậy, scandal sẽ không bùng nổ nếu như cảnh sát không có quyền ghi âm và công bố những cuộc điện thoại có liên quan. LFP đâu có quyền ấy. Thậm chí, họ chả có quyền soi mói cái đơn đặt hàng mấy thùng rượu vang! Một mình LFP sẽ không làm được trò trống gì (đương nhiên như vậy - đây là pháp luật, chứ không phải vấn đề năng lực), nhưng một khi cảnh sát điều tra rốt ráo, và nếu tòa phán “có tội”, thì ngay lập tức LFP sẽ có quyền lực rất lớn: loại Caen ra khỏi Ligue 1 và Nimes ra khỏi Ligue 2 chẳng hạn!

Có 87 cầu thủ thi đấu tại Pháp trong mùa bóng 2013/14 đang nằm trong vòng điều tra vì vi phạm quy định về cá độ thể thao. Ở Pháp, cá độ thể thao là hợp pháp, nhưng pháp luật cấm mọi VĐV và quan chức thể thao đánh cá trong các sự kiện mà họ có liên quan.

Cụ thể: có 19 cầu thủ ở giải Ligue 1, 54 cầu thủ ở Ligue 2 và 14 cầu thủ ở đẳng cấp National đã vi phạm pháp luật. Đấy là kết quả từ một sự phối hợp, trao đổi thông tin giữa cơ quan quản lý thị trường cá cược online với các liên đoàn thể thao. Mãi đến gần đây, khi Pháp ban hành một nghị định cho phép các tổ chức vừa nêu trao đổi thông tin với nhau, thì việc theo dõi các VĐV tham gia cá cược mới trở nên khả thi.

87 cầu thủ rơi vào vòng điều tra đều nằm trong danh sách khoảng 1.600 cầu thủ nhà nghề mà Ban tổ chức các giải chuyên nghiệp Pháp (LFP) gửi cho cơ quan quản lý thị trường cá cược online. Chủ tịch LFP Frederic Thiriez đã xác nhận thông tin này, đồng thời nói thêm: trong những cầu thủ phạm luật, không ai thuộc đẳng cấp ngôi sao.

Đa số trường hợp chỉ đặt cược vài chục euro, nhưng có 14 cầu thủ đã đặt cược ở mức cao (500 euro trở lên). Có 23 cầu thủ đặt cược vào các trận đấu có đội bóng của họ tham gia, đặc biệt là 5 cầu thủ đặt cược vào các trận đấu mà chính họ xuất hiện trên sân.

Sau đây là những câu nói mà cảnh sát Pháp đã ghi âm, được xem như bằng chứng dàn xếp tỷ số, do tờ báo Le Canard Enchaine công bố.

Chủ tịch CLB Caen Jean-Francois Fortin nói chuyện với chủ tịch CLB Nimes Jean-Marc Conrad trong ngày diễn ra trận đấu giữa 2 đội. Fortin: “Tất cả những gì bạn cần cũng chỉ là 1 điểm?”. Conrad: “Đúng thế. Các bạn cũng sẽ được thế”. Fortin: “Tốt. Ý tưởng không tồi nhỉ?”. Conrad: “Hãy yên tâm rằng tân chủ tịch của Nimes không phải là kẻ ngốc. Hắn cũng có lợi, và sẽ có quà cho mọi người”.

Trước đó, một trong các giám đốc CLB Le Mans là Michel Moulin đã dự báo việc dàn xếp tỷ số khi điện đàm với một nhân vật  khác: “Tôi đã được thông báo điều này. Họ sẽ không chơi hết sức, mà là ngược lại. Dàn xếp tỷ số là việc vô cùng phức tạp... Bây giờ là vấn đề tinh thần thi đấu thôi. Ông ta (tức chủ tịch Nimes Jean-Marc Conrad) đã khẳng định là tiền vệ Nimes sẽ rất yếu. Chắc chắn 3.000%”.