Hai chiến lược gia người Tây Ban Nha lại có dịp đối đầu vào tối nay. Arteta là một trong những huấn luyện viên trẻ thú vị nhất ở châu Âu. Dù vậy, Unai Emery lại có bản CV vượt trội hơn người đồng hương.
*Nhận định bóng đá Aston Villa vs Arsenal, 23h30 ngày 24/8
Khi Unai Emery bị sa thải khỏi vị trí HLV trưởng Arsenal cách đây 5 năm, hầu hết các CĐV Pháo thủ đều dành cho ông ánh mắt thông cảm. Và khi Arsenal của Mikel Arteta thua cả hai trận trước Aston Villa của Emery tại Premier League mùa trước, đã nổ ra cuộc tranh cãi giữa các CĐV Arsenal về việc Emery có giỏi hơn Arteta.
Một câu trả lời rõ ràng hơn sẽ có sau trận Aston Villa - Arsenal vào tối nay. Arteta có đoàn quân hùng hậu còn Emery có bản lĩnh một con cáo già. Vị thuyền trưởng Aston Villa đã trải qua đủ mọi thăng trầm để biết phải làm gì trong các trận cầu căng thẳng.
“Chúng ta đã tìm lại Arsenal”
Năm 2018, Emery lãnh nhiệm vụ nặng nề khi tiếp quản Arsenal từ tay huyền thoại Arsene Wenger. Sau hai trận thua liên tiếp trước Man City và Chelsea, Arsenal bắt đầu chuỗi 22 trận bất bại trên mọi đấu trường. Màn khởi đầu ấn tượng của Emery đã thổi bùng ngọn lửa lạc quan với những NHM đã thất vọng vô bờ về giai đoạn cuối của triều đại Wenger. Sau chiến thắng 5-1 trước Fulham tại Craven Cottage - chiến thắng thứ 6 trong 7 chiến thắng liên tiếp tại Premier League - các CĐV Arsenal đã hát vang trên khán đài: "Chúng ta đã có lại Arsenal!"
Đà hồi sinh của Pháo thủ kéo dài đến giữa tháng 4/2019. Đội bóng từng tụt xuống thứ 6 mùa 2017/18 đã vươn lên thứ 3 trên BXH và tiến gần đến suất trở lại Champions League, điều rất quan trọng đối với Arsenal về mặt kinh tế và thể thao.
Tuy nhiên, Arsenal đã bất ngờ lao dốc. Họ thua 3 trận liên tiếp trước khi bị Brighton cầm hòa 1-1 trên sân nhà. Đội bóng của Emery cố gắng kết thúc mùa giải bằng một chiến thắng tại Burnley nhưng đã quá muộn. Họ cán đích thứ 5 với chỉ 1 điểm ít hơn Tottenham, kẻ đã vượt lên giành vé tới Champions League.
Trận chung kết Europa League đã mở ra một cơ hội cứu rỗi. Emery có cơ hội đi vào lịch sử với tư cách là HLV đầu tiên vô địch sân chơi này với 3 đội bóng khác nhau. Nhưng mọi hy vọng mang theo tới Baku sớm bị dập tắt. Một Arsenal cạn kiệt cả tinh thần và thể chất đã dễ dàng đầu hàng Chelsea (1-4) với Eden Hazard truyền cảm hứng.
Emery gặp nhiều bất lợi
Trên thực tế, Emery chưa bao giờ thực sự phục hồi sau mùa giải thất bại đó. Nhưng nếu ông được trao nhiều quyền hơn trong chuyển nhượng, có lẽ mọi thứ đã khác.
Trong bối cảnh cuộc đấu tranh quyền lực hậu Wenger tại Emirates, BLĐ đội bóng đã mất niềm tin vào phán đoán của Emery sau khi ông mang về Denis Suarez kém hiệu quả vào tháng 1/2019. Thế nên khi Emery đề nghị chiêu mộ Wilfried Zaha vào mùa Hè thì đã bị bỏ ngoài tai. Thay vào đó, Arsenal chi 72 triệu bảng tậu Nicolas Pepe từ Lille.
Đấy là thời điểm Emery phải làm việc trong môi trường bất ổn. Những biến động hậu trường khiến Arsenal mất phương hướng. Emery cũng không được hỗ trợ, cung cấp nguồn lực hoặc có được sự kiên nhẫn như Arteta sau này. Điều đáng chú ý là Emery chỉ ngồi ghế “head coach” (huấn luyện viên trưởng) trong khi Arteta là “manager” (nhà quản lý) tại Arsenal. Thành tích tệ hại khiến Emery bị sa thải vào tháng 11/2019.
Arsenal lúc đó đã trải qua 7 trận không thắng trên mọi đấu trường - thành tích tệ nhất của Pháo thủ kể từ năm 1992. Ngoài ra họ lập kỷ lục buồn với số điểm thấp nhất sau 13 trận tại Premier League (15).
Arteta thổi không khí trong lành
Cũng không có tín hiệu nào cho thấy Emery có khả năng xoay chuyển tình thế. Vị HLV người Tây Ban Nha có vẻ như đã hết ý tưởng. Ông thay đổi đội hình hàng tuần và việc thay người giữa hiệp trở thành chuyện thường xuyên.
Sự thiếu rõ ràng và nhất quán đã khiến Emery mất đi sự ủng hộ của phòng thay đồ. Sau khi Emery rời đi, có những thông tin rò rỉ về việc các cầu thủ Arsenal ăn mừng. Ở giai đoạn cuối của Emery tại Arsenal, sự tôn trọng dành cho ông đã xuống rất thấp thậm chí cựu HLV PSG đã trở thành trò cười trong mắt nhiều người.
Vì vậy, người ta dễ dàng quên đi rằng Emery đã trao cơ hội ra mắt đội một cho những cầu thủ như Bukayo Saka, Gabriel Martinelli và Emile Smith Rowe, mở ra tương lai tươi sáng hơn cho Arsenal. Sự xuất hiện của Arteta giống như một làn gió tươi mát lan tỏa khắp câu lạc bộ và thực sự đưa nhóm cầu thủ đó đến với vinh quang tại Cúp FA chỉ hơn 6 tháng sau.
Thuận lợi của Arteta
Chiến thắng trước Chelsea tại Wembley vào tháng 8/2020 có ý nghĩa quan trọng với Arsenal. Chiếc Cúp FA mang đến sự tín nhiệm cần thiết cho Arteta. BLĐ Arsenal bị thuyết phục rằng Arteta mới là người xứng đáng kế thừa và phát huy di sản của Wenger. Arteta không chỉ được ủng hộ mà còn được sát cánh và bảo vệ trong những thời điểm khó khăn. Ông có được sự kiên nhẫn từ BLĐ, được rót chi phí lớn để tái thiết đội hình.
Các phương pháp của Arteta, từ bóng đèn đến móc túi, có thể hơi khác thường và gây ra sự chế giễu nhưng không giống như sự chế giễu tàn nhẫn mà Emery phải chịu đựng vì khả năng tiếng Anh kém. Khác với Arteta, Emery đã không xây dựng được bất kỳ mối quan hệ mật thiết nào với đội ngũ nhân viên của câu lạc bộ và đặc biệt là các cầu thủ.
Ngược lại, Arteta giành được sự ngưỡng mộ tại Emirates và có được sự tôn trọng rất lớn từ các cầu thủ. Tinh thần đoàn kết là chìa khóa cho sự chuyển mình của Arsenal, biến họ thành ứng viên vô địch thực thụ trong ba mùa giải gần đây.
Không cần phải bàn cãi, Arteta chắc chắn đã làm tốt hơn Emery. Ông cũng là một trong những huấn luyện viên trẻ thú vị nhất ở châu Âu hiện nay. Thậm chí nếu rời Arsenal, Arteta sẽ là mục tiêu thèm muốn của các CLB hàng đầu.
Tuy nhiên, liệu có thể phán xét rằng Arteta là một huấn luyện viên giỏi hơn Emery? Chưa chắc. Những gì Arteta đã làm tại Emirates rất ấn tượng nhưng vẫn còn kém xa so với những thành tựu của Emery.
Thành tích đáng nể của Emery
Ngay cả khi người ta cố gắng hạ thấp giá trị của chức vô địch Ligue 1 mà Emery có được cùng Paris Saint-Germain, chúng ta đang nói về một huấn luyện viên rất giàu thành tích.
Emery đã vô địch Europa League ba mùa liên tiếp với một Sevilla quái kiệt trước khi vô địch giải đấu này cùng Villarreal. Trên đường tới chức vô địch Europa League 2020/21, Villarreal của Emery đã đánh bại chính Arsenal của Arteta tại bán kết và vượt qua MU ở chung kết. Đừng quên Emery đã dẫn dắt “Tàu ngầm vàng” đánh bại cả Juventus lẫn Bayern Munich để lọt vào bán kết Champions League mùa tiếp theo.
Arteta vẫn chưa đạt đến thành tích vượt trội như vậy với nguồn lực hùng hậu trong tay. Thật vậy, công việc ông đã làm tại Arsenal thậm chí còn không thể so sánh với việc Emery đã kéo một đội Aston Villa bị Steven Gerrard bỏ lại trong tình trạng hỗn loạn tới vị trí Top 4 chỉ trong vòng 18 tháng.
Nhiều người bất bình khi Emery bị Guardiola đánh bại trong cuộc đua giành giải Huấn luyện viên xuất sắc nhất Premier League mùa bóng 2023-24. Rõ ràng là vị HLV trưởng Man City xứng đáng được công nhận vì đã giành thêm một chức vô địch. Nhưng thành công đó chẳng hề bất ngờ. Chiếc vé Champions League của Aston Villa mới là câu chuyện cổ tích đáng kinh ngạc nhất mùa trước.
Tất nhiên, không ai dám chắc Arsenal sẽ tốt hơn ngày hôm nay nếu họ giữ lại Emery cách đây 5 năm. Arteta quả thực đã làm rất tốt khi đưa Pháo thủ trở lại đỉnh cao với một thứ bóng đá tuyệt vời và đội hình trẻ trung. Dưới thời Arteta, người hâm mộ thực sự cảm thấy như thể họ đã tìm lại được bản sắc Arsenal.
'Một trong năm HLV hàng đầu thế giới'
Tuy nhiên, không thể đánh giá Arteta cao hơn Emery chỉ vì Arteta đã thành công ở nơi mà Emery thất bại. Phải chờ xem cuối cùng Arteta có giành được danh hiệu lớn nào hay không. Trong gần 5 năm qua, chiến quả duy nhất mà Arteta mang về cho Arsenal là chiếc Cúp FA 2020. Sẽ có áp lực không nhỏ dồn lên Arteta nếu Arsenal lại về nhì ở mùa bóng 2024/25. Các ông chủ Arsenal đã dành sự hỗ trợ lớn nhất cho vị HLV người Tây Ban Nha về mọi mặt. Họ có quyền đòi hỏi Arteta phải chấm dứt cơn hạn hán danh hiệu.
Tất nhiên, Arteta mới chỉ 42 tuổi. Thời gian vẫn ủng hộ vị HLV tuổi trẻ tài cao. Nhưng điều đáng nói là Emery cũng đang tiến hóa. Chiến lược gia 52 tuổi đã giỏi hơn chính mình so với khi còn ở Emirates.
"Khi Emery ký hợp đồng với Aston Villa, tôi đã vô cùng sung sướng", cựu thủ môn Arsenal, Emiliano Martinez, tiết lộ. "Tôi biết ông ấy làm việc tốt như thế nào. Nhưng Emery cũng làm tôi ngạc nhiên về cách ông ấy phát triển với tư cách một HLV. Đây là lần thứ hai ông ấy đến Premier League, có lẽ ông ấy đã chuẩn bị kỹ hơn. Ở đây, Emery có thể đưa ra quyết định thay vì nghe theo những người ở trên. Đối với tôi, ông ấy là một trong năm huấn luyện viên hàng đầu thế giới hiện nay".
Emery có bản CV hấp dẫn để chứng minh cho tuyên bố đó. Còn Arteta thì không. Đó là sự khác biệt giữa hai vị HLV người Tây Ban Nha, ít nhất là cho đến lúc này…
