Khách quan mà nói thì Bukayo Saka vẫn đang thể hiện rất tốt. Sau 15 trận đấu ở Premier League, anh đã có tròn 15 đóng góp bàn thắng, trong đó có 5 pha lập công và 10 kiến tạo. Ngôi sao người Anh hiện đang dẫn đầu danh sách kiến tạo ở Premier League. Những quả đá phạt góc của anh trở thành vũ khí sát thương hạng nặng của Pháo thủ, và từ đầu mùa tới giờ anh đã có 3 lần giúp các đồng đội ghi bàn từ những quả đá như thế.

Tuy nhiên, cũng có một thực tế không thể phủ nhận là cách chơi của Saka nói riêng và Arsenal nói chung đang bị bắt bài. Đó cũng là lý do họ đã không thể ghi bàn từ bóng sống trong ba trận đấu gần đây nhất ở Premier League. Hai trận hòa mới nhất, với Fulham và Everton, phản ánh rất rõ vấn đề của Saka (và Arsenal). Ở hai trận ấy, các hậu vệ trái Antonee Robinson (Fulham) và Vitalii Mykolenko (Everton) thường xuyên được ít nhất 2 đồng đội hỗ trợ, và cùng nhau họ đã "đóng hộp" Saka, khiến anh không thể hoạt động hiệu quả như thường lệ.

Trong một phân tích mới đây, huyền thoại của Arsenal, Thierry Henry, cũng cho rằng lối chơi xoay quanh Saka của Arsenal đã trở nên quá dễ đoán. "Khi Saka có bóng, hãy xem cậu ta có gì," Henry nói. "Không có ai di chuyển cả, nên cậu ta chẳng biết chuyền bóng cho ai. Và rồi chúng ta đều bắt rằng cậu ấy sẽ chuyền cho Odegaard. Tại sao không chuyền cho Rice và tạo ra một tình huống 3v2?... Nếu bạn là Arsenal và bạn đang tìm cách khoan phá một khối phòng ngự, bạn sẽ làm gì? Chuyền cho Saka!"

• Nhận định Arsenal vs Crystal Palace, 02h30 ngày 19/12

Thống kê chứng minh những phân tích của Henry là hoàn toàn chính xác. Từ đầu mùa, 45% số pha tấn công của Arsenal diễn ra ở cánh phải mà Saka quản lý (cánh trái chỉ là 32%). Để tiện so sánh, hãy xem Liverpool, một đội bóng cũng đang sở hữu trong đội hình một tiền đạo phải vô cùng chất lượng là Mohamed Salah, tấn công như thế nào. Câu trả lời có thể khiến bạn ngạc nhiên. Cánh phải của Salah chỉ đóng góp 33% "khối lượng" tấn công, so với 39% của cánh đối diện.

Điều này chỉ ra hai vấn đề. Thứ nhất là Arsenal đang bị phụ thuộc vào Saka và do vậy trở nên dễ bị bắt bài hơn. Và thứ hai là Arsenal đang bắt Saka bám biên quá nhiều. Bản đồ nhiệt của cầu thủ 23 tuổi cho thấy anh đang chơi quá xa khung thành. Và điều đáng nói là xu hướng này còn rõ rệt hơn so với mùa trước. Ở mùa trước, Saka có 56% số pha chạm bóng là ở gần đường biên; còn mùa này, con số đó nâng lên thành 64%. 

Ở biên, Saka vẫn làm tốt công việc của mình. Trung bình mỗi trận anh vẫn có 4,6 pha qua người, vẫn thường xuyên gây náo loạn ở khu vực mình quản lý và mở ra không gian các đồng đội ở những khu vực khác. Tuy nhiên, việc phải chơi quá xa khung thành đang khiến hiệu quả tấn công của anh giảm đi. Ba mùa trước, xG mỗi trận của Saka là 0,11, nhưng mùa này, chỉ số này đã giảm xuống còn 0,08. Saka đang có ít những cơ hội thực sự chất lượng hơn trước đây.

Phải chăng, đã tới lúc HLV Arteta tính tới giải pháp để Saka thi đấu tự do hơn, gần với trung lộ hơn, theo cái cách Pep Guardiola đã làm với Lionel Messi. Đấy tất nhiên là điều không đơn giản, vì Arteta sẽ phải thay đổi cả hệ thống đang vận hành ổn định. Nhưng chỉ có như thế thì Saka mới có cơ hội ghi 30 hay 40 bàn thắng mỗi mùa như Arteta mong muốn, hay giành Ballon d'Or như nhận định của đồng đội Jorginho...