Hy vọng của Man City ở mùa này đang bị đe dọa. Sau khi đánh mất lợi thế dẫn trước và để thua 2-3 trên sân nhà trước Real Madrid trong trận lượt đi play-off Champions League, Man City cần một phép màu trong trận lượt về để hy vọng. Nếu thất bại, FA Cup sẽ là cơ hội duy nhất để họ giành được danh hiệu ở mùa này.

Vấn đề của họ là một đội hình già nua cần được thiết lập lại. Man City nhận thức được vấn đề này, khi đã chi khoảng 180 triệu bảng để chuẩn bị cho tương lai vào tháng 1. Nhưng hoàn toàn không có sự củng cố nào cho vị trí thủ môn. Phong độ gần đây của cả Ederson và Ortega đã đặt ra câu hỏi liệu cả hai đã phế chưa?

Vào đêm thứ Ba, khi Man City dẫn trước 2-1 và đồng hồ đã điểm qua phút thứ 85, Ederson đã tóm gọn một quả tạt bóng quá đà của Tchouameni. Dù hoàn toàn không có áp lực nào, anh đã ném một quả bóng dài lên phía trên cho… Bellingham. 

Vài giây sau, Vinicius đã sút thẳng vào Ederson từ một góc hẹp, nhưng thủ môn này đã để bóng đập vào người bật ra, thay vì cố gắng đẩy nó ra khỏi vùng nguy hiểm. Quả bóng bật ra đã đến chân Brahim Díaz, người đã san bằng tỷ số.

Có vẻ khắc nghiệt khi chỉ trích một thủ môn vì không đưa bóng ra khỏi vùng nguy hiểm sau một pha cứu thua ở cự ly khá gần trước một trong những cầu thủ giỏi nhất thế giới, nhưng đây là đỉnh cao của Champions League, và đó là đẳng cấp mà các đội phải thể hiện được. 

Tiêu chuẩn khi đấu với Real rất cao nên những khoảnh khắc như thế rất quan trọng, và khi xem sự cố đó, chắc chắn Ederson có thể làm tốt hơn thế. Trong những phút cuối của trận đấu, Ederson đã chậm chạp và thiếu quyết đoán khi rời khỏi vạch vôi để chặn Vinicius đang lao về phía khung thành.

Điều này biến khung thành của anh thành đất vô chủ sau khi bị Vinicius đẩy bóng qua người, và cuối cùng, Bellingham chạy vào và đệm bóng ghi bàn thắng quyết định. Sự do dự của Ederson ám chỉ đến loại nghi ngờ có thể gây ra “cái chết” cho thủ môn - và trong trường hợp này - là cả đội bóng.

Ederson đã thành công rực rỡ tại Man City, tạo nên cuộc cách mạng trong vai trò thủ môn bên cạnh Guardiola, với những đường chuyền ngắn và đường chuyền dài tuyệt vời khiến anh trở nên độc đáo khi có thể biến phòng ngự thành tấn công nhanh nhất và trực tiếp nhất có thể. 

Sau pha kiến tạo cho bàn thắng của Erling Haaland vào lưới Chelsea vào tháng trước, anh đã trở thành thủ môn đầu tiên có nhiều pha kiến tạo nhất trong lịch sử Premier League (5). Song, với việc Man City để thủng lưới nhiều hơn bao giờ hết khi không có bóng, khung thành của họ đã bị tấn công nhiều hơn bình thường ở mùa này. 

Man City đã để thủng lưới nhiều hơn trong 38 trận ở mùa 2024/25 (57) so với 59 trận ở mùa giải trước (54). Chỉ một lần trước đây dưới thời Guardiola, ở mùa 2016/17 (60), họ mới để thủng lưới nhiều hơn trong cả một mùa giải.

Tất nhiên, Ederson không hoàn toàn đáng trách. Hàng tiền vệ không cung cấp các lớp bảo vệ kể từ khi Rodri vắng mặt khiến Ederson dễ bị tổn thương hơn. Nhưng rõ ràng, dữ liệu cho thấy khả năng cản phá cú sút của Ederson gần đây không đủ tốt.

Chúng ta hãy sử dụng mô hình bàn thắng dự kiến, mô hình này gán giá trị cho các cú sút trúng đích để chỉ ra xác suất ghi bàn. Một cú sút có 70% khả năng ghi bàn sẽ được gán giá trị xGOT là 0,7. Cộng tất cả các giá trị xGOT lại sẽ cho tổng số bàn thắng mà thủ môn dự kiến phải nhận; khi so sánh con số đó với số bàn thắng thực tế, có thể tính ra số bàn thắng mà họ đã ngăn cản bằng các pha cứu thua của mình.

Giống như các tiền đạo có xG, những thủ môn giỏi nhất có xu hướng vượt qua số xGOT của họ, nhưng mùa này, Ederson chỉ đạt được số bàn thắng bị cản phá cao hơn một chút, khoảng 0,5 bàn so với thủ môn trung bình. Trong số các thủ môn Premier League chơi ít nhất 90 phút ở bất kỳ giải đấu nào trong mùa này, Ederson đứng thứ 26 trong danh sách 51 thủ môn.

Chúng ta có thể sử dụng tỷ lệ cản phá bàn thắng để điều chỉnh khối lượng cú sút mà thủ môn phải đối mặt. Tỷ lệ cản phá bàn thắng là 1 có nghĩa là thủ môn chỉ để thủng lưới đúng 1 bàn cho mỗi bàn mà họ được cho là phải thủng lưới. Vượt quá 1 thì họ đang thể hiện tốt hơn mong đợi. Dưới 1 thì không được như vậy.

Tuy nhiên, Ederson không khá hơn nhiều về chỉ số này, với tỷ lệ cản phá thành công là 1,02, cho thấy cứ mỗi bàn thua, thủ môn trung bình sẽ để thủng lưới 1,02 bàn. Nói cách khác, cứ mỗi 50 bàn thua, thủ môn trung bình sẽ để thủng lưới 51 bàn. Trong BXH, anh xếp thứ 30 về tỷ lệ cản phá thành công. 

Tuy nhiên, một trong những thủ môn mà Ederson đánh giá cao là Ortega, cầu thủ người Đức. Nhưng Ortega đã được thi đấu nhiều hơn bình thường trong mùa này. Tuy nhiên, lần đầu tiên sau 3 mùa ở Man City, anh lại không thể nâng cao chỉ số cản phá bàn thắng.

Tỷ lệ này của anh chưa bao giờ thấp hơn 4,3 trong 2 mùa trước, nhưng nó đã giảm xuống -1,3 trong mùa này, cho thấy anh đã để thủng lưới nhiều hơn mức kỳ vọng. Tỷ lệ cản phá bàn thắng của Ortega đã giảm xuống dưới 1,0 lần đầu tiên - xuống còn 0,93 - đẩy anh xuống vị trí thứ 38 trong BXH thủ môn.

Giống như Ederson, anh dường như đang gặp khó khăn khi chơi cho một đội không thực sự kiểm soát bóng mà Man City trước đây. Khả năng cản phá cú sút của anh không đủ tốt để chơi cho một đội như vậy. Anh đã hứng chịu 5 bàn thua ở trận gặp Arsenal, mặc dù có thể cản phá tốt các cú sút thành bàn của Myles Lewis-Skelly và Ethan Nwaneri.

Tuy nhiên, đây đều không được coi là lỗi dẫn trực tiếp đến bàn thắng của đối phương, và Ortega vẫn chưa mắc một lỗi nào như vậy. Trong khi Ederson đã mắc hai lỗi dẫn đến bàn thua trong mùa giải này - nhiều bằng tổng số lỗi mắc phải trong 110 lần ra sân ở 3 mùa trước. 4 lỗi dẫn đến cú sút của đối phương cũng bằng tổng số lỗi anh mắc phải trong 3 mùa trước.

Có điều gì đó không ổn ở Man City vào lúc này, và không thể chắc chắn liệu sự sa sút của 2 thủ môn có phải là nguyên nhân hay hệ quả của sự bất ổn này hay không. Có khả năng là cả hai sẽ quay lại với phong độ tốt nhất của mình sau hàng phòng ngự hoạt động tốt.

Nhưng cũng có lý do để nghi ngờ liệu Man City có trở thành đội bóng thống trị về kiểm soát bóng như chúng ta đã biết trong tương lai gần hay không. Nếu không, có thể cả Ederson và Ortega đều không phù hợp. Ederson đã là một thủ môn tuyệt vời trong 8 mùa qua, nhưng có lẽ đã đến lúc Man City nên tìm một thủ môn cho tương lai.