“CÓ THỂ BỎ CƠM, KHÔNG THỂ NHỊN TRẦU”
Tới Myanmar, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy những nét đặc trưng, nhất là những ngọn tháp chùa vàng cao vút. Tuy nhiên, hình ảnh tiêu biểu phải là một người đàn ông mặc váy, miệng bỏm bẻm nhai trầu. Trên mọi nẻo đường góc phố, đâu đâu cũng có người ăn trầu và trên mặt đất chi chít bã trầu, nước trầu đỏ nâu. Cũng giống như ở Việt Nam, người Myanmar cũng coi miếng trầu là đầu câu chuyện.
Nghìn năm trước, vua và hoàng hậu Myanmar đã chế ra món ăn vui là trầu (tiếng Myanmar là Kun Yar) và nó nhanh chóng trở thành món ăn truyền thống. Nhưng cách tạo ra miếng trầu ở Myanmar rất khác Việt Nam. Miếng trầu của họ chỉ gồm một lá trầu có phết vôi loãng, thêm chút thuốc lào, một miếng hột cây bản địa. Ở Nay Pyi Taw, có hẳn một con phố chuyên bán trầu rất đắt khách, có cả bán buôn cho các đại lý. Anh Ko Thiet Naing cho biết: “Ở Myanmar, Kun Yar (trầu) có lẽ là từ được nói nhiều và quan trọng nhất. Khi đi làm, tôi luôn mang theo một hộp cơm và một hộp trầu. Người dân Myanmar có thể bỏ cơm nhưng không thể nhịn trầu!”.
TRẦU CAU VIỆT NAM VÀ TRIẾT LÝ TRÊN ĐẤT BẠN
Chúng tôi mang trầu cau Việt Nam sang giới thiệu tại cửa hàng nổi tiếng nhất Nay Pyi Taw . Rất may là bà chủ cửa hàng đã đồng ý để chúng tôi bổ cau, têm trầu mời khách. Người đầu tiên có vẻ rụt rè nhưng sau đó người thứ hai, người thứ ba, người thứ tư rồi rất đông người đứng chờ để được ăn thử. Tôi lần đầu tiên têm trầu, bổ cau, thao tác còn lúng túng nhưng luôn nhận được những lời động viên của mọi người xung quanh: “Trầu cau Việt Nam hay lắm. Trái cau tươi, ăn rất mát và ngọt. Chúng tôi thích!”.
Sau khi mời trầu Việt Nam, chúng tôi kể cho những người bạn Myanmar về sự tích của món ăn vui đó (mỗi người Việt Nam chúng ta đều được nghe từ khi còn ngồi trong lòng mẹ). Từ chuyện người em biến thành hòn đá, người anh biến thành cây cau và vợ của người anh hoá ra cây trầu trước khi Vua Hùng kết hợp thành thứ ăn thường dùng cho đám cưới.
Nghe xong câu chuyện, bà chủ cửa hàng thốt lên: “Không ngờ, chỉ là một thứ ăn vui thôi mà chứa đựng triết lý sâu sắc đến thế. Miếng trầu này sẽ ngon hơn khi tôi được nghe câu chuyện của bạn”.
Chúng tôi đã thành công, phải không các bạn?
