Thuật ngữ derby d’Italia ra đời vào năm 1967 dưới ngòi bút của Gianni Brera, một nhà báo thể thao nổi tiếng người Italia. Cụm từ này dùng để chỉ cuộc thư hùng giữa Inter Milan và Juventus, hai đội bóng hùng mạnh nhất Italia những năm cuối thập niên 1960 đầu 1970.

Từ đấy cụm từ Derby d’Italia đi theo Inter và Juventus cho đến tận bây giờ, dù lúc thịnh lúc suy nhưng phần nào đại diện cho niềm kiêu hãnh của cả hai đội bóng. Để mỗi khi Nerazzurri chạm trán Bianconeri, cả đất nước hình chiếc ủng lại sục sôi.

Và một trong những trận Derby d’Italia đáng nhớ nhất, cảm xúc nhất, là trận đấu trong khuôn khổ vòng 31 Serie A 1997/98, giai đoạn cực thịnh của giải đấu hàng đầu Italia. Đó là trận đấu được ví như chung kết của cả mùa giải khi Juventus dẫn đầu với 65 điểm, Inter bám sát ngay phía sau với 64 điểm và thời điểm đó Serie A chỉ có 18 đội, tương đương 34 vòng đấu.

Thời điểm ấy, Inter đang bay cao cùng bản hợp đồng kỷ lục thế giới Ronaldo, tài năng xuất chúng người Brazil được xưng tụng với biệt danh lừng lẫy Người ngoài hành tinh. Trong khi đó, Juventus là kẻ thống trị với vị thế đương kim vô địch.

Đội hình Bà đầm già lúc ấy dĩ nhiên sở hữu hàng loạt vì tinh tú của làng túc cầu, nổi bật như Del Piero, Zidane, Inzaghi, Antonio Conte hay Edgar Davids. Nếu thất bại, Juventus sẽ bị chính Inter soán ngôi. Nếu chiến thắng, Juventus xem như chạm tay vào Scudetto. Thật không một trận đấu nào đáng chờ đợi hơn thế cả về thương hiệu lẫn chất lượng.

Và quả thực, Derby d’Italia đã diễn ra một cách không thể khốc liệt hơn. Del Piero đưa Juventus vượt lên dẫn trước ngay ở phút 21 bằng màn độc diễn hết sức ngoạn mục, kết thúc bằng cú đặt lòng góc hẹp điệu nghệ.

Những phút tiếp theo, Inter với chủ công Ronaldo dâng cao đội hình tấn công như vũ bão. Juventus thì tất nhiên áp dụng lối đá catenaccio sở trường để chống chọi. Bằng tài rê dắt có một không hai, Ronaldo liên tục khiến khung thành Angelo Peruzzi chao đảo. Dù vậy, bàn thắng là thứ quá xa xỉ, khi không gian bị các cầu thủ áo sọc đen trắng bóp nghẹt.

Nhưng sự chắc chắn là chưa đủ để Juventus bảo toàn lợi thế mong manh trước tài nghệ trác tuyệt của Ronaldo. Bà đầm già còn cần tới cả may mắn, đúng hơn là sai sót của trọng tài. Tình huống xảy ra vào đầu hiệp 2, Ivan Zamorano dẫn bóng đột nhập vòng cấm địa rồi bị chặn đứng, Ronaldo lập tức lao lên dốc bóng nhưng bị Iuliano đẩy ngã.

Dù vậy, trọng tài Massimo Chiesa vẫn cho trận đấu tiếp tục bất chấp sự phản đối kịch liệt từ các cầu thủ Inter. Ngay sau đó, Juventus tổ chức phản công chớp nhoáng, Zidane tỉa bóng vào vòng cấm cho Del Piero băng lên nhưng tiền đạo người Italia bị Taribo West đốn ngã. Lần này, ngay lập tức ông Chiesa chỉ tay vào chấm phạt đền. Từ cầu thủ đến HLV Luigi Simoni gần như nổi điên.

Dù Del Piero không thể nhân đôi cách biệt từ cự ly 11m nhưng rõ ràng các cầu thủ Inter có quyền ấm ức vì bị trọng tài cướp một cơ hội san bằng tỷ số không thể rõ ràng hơn. Hơn 10 năm sau, Massimo Chiesa thừa nhận ông đã sai. Nhưng tất cả đã muộn, Ronaldo không bao giờ còn cơ hội chạm tay vào chức vô địch Serie A.

Cuối tuần này, tại Serie A, Inter Milan lại chạm trán Juventus trong trận Derby d’Italia, nhưng dư vị xưa nay đã không còn.