Họ chỉ biết rằng mỗi khi bước vào một giao dịch mua bán, việc đầu tiên cần làm là lên mạng, truy cập Transfermarkt - cổng thông tin giá cả bóng đá lớn nhất hành tinh. 

Điều khiển cả thế giới 

Những năm qua, Transfermarkt đã trở thành thương hiệu, là cái tên quen thuộc với HLV, cầu thủ, quan chức bóng đá và cả khán giả khắp thế giới. Đây là trang thông tin về giá chuyển nhượng, mức lương, thời hạn hợp đồng của cầu thủ, HLV; là chuyên trang thống kê dữ liệu bóng đá của khoảng 800.000 cầu thủ và 50.000 CLB chuyên nghiệp khắp hành tinh. 

Báo cáo chiết xuất từ hệ thống dữ liệu của Transfermarkt hiện diện ở các bàn đàm phán, các thủ tục giao dịch trong bóng đá, được xem như “cơ sở và căn cứ” để một CLB định lượng giá chuyển nhượng của một cầu thủ họ theo đuổi.

Mỗi tháng, Transfermarkt ghi nhận 1 tỷ lượt truy cập, trở thành kênh tin tức quan trọng nhất của ngành bóng đá dù thực tế, đây hoàn toàn là một đơn vị độc lập, không liên quan và cũng chẳng thuộc quyền sở hữu của bất kỳ đơn vị hay tổ chức bóng đá nhà nghề nào. Đó chính là khái quát đầy đủ nhất về Transfermarkt, kẻ chi phối nền kinh tế bóng đá năm châu bốn bể. 

Vốn dĩ, Transfermarkt là dự án “làm cho vui” của Matthias Seidel , kỹ sư máy tính người Đức. Năm 2000, vì quá mến mộ đội bóng quê hương Bremen, Seidel quyết định dùng chuyên môn và thời gian rảnh rỗi thiết kế website với tên miền transfermarkt.de, nhằm mục đích lưu lại dữ liệu chuyển nhượng, hồ sơ cầu thủ đến và đi của Bremen. Một năm sau, khi đã hoàn thiện bộ thông tin của Bremen, Seidel chuyển qua bổ sung tin tức của các đội bóng còn lại ở Bundesliga. 

Cho tới năm 2008, Transfermarkt vẫn đơn thuần là “chỗ giải trí” của Seidel và ông cũng chẳng thề ngờ, dự án này đã lọt vào tầm ngắm của Axel Springer, nhà xuất bản kỹ thuật số lớn nhất Đức. Tập đoàn này quyết định thu mua, thâu tóm 51% cổ phần Transfermarkt, thành lập trụ sở ở một biệt thự tại làng Hohenkirchen-Siegertsbrunn, cách Munich nửa giờ lái xe. Từ một văn phòng có vỏn vẹn 4 người, Transfermarkt giờ là nơi sinh hoạt của 70 nhân viên toàn thời gian, chưa kể 400 cộng tác viên tại nhiều quốc gia. 

Có 14 phiên bản các ngôn ngữ khác nhau của Transfermarkt, và bạn có thể tìm bất kỳ thông tin nào trên nền tảng này: Từ Lionel Messi lừng danh tới Công Phượng ở V.League hay thậm chí là Joseph Ochaya, hậu vệ trái 26 tuổi người Uganda đang thi đấu tại giải VĐQG… CHDC Congo. Nói như cựu GĐTT Arsenal, Sven Mislintat, bóng đá sẽ ngừng hoạt động nếu Transfermarkt “rút ống thở”. Một cách nói tuy có phần thậm xưng nhưng cũng lột tả được khá rõ tầm quan trọng của Transfermarkt với các hoạt động bóng đá thế giới.

Bản chất “phi khoa học” 

Khi phóng viên kênh truyền hình RAC 1 đặt câu hỏi với Josep Bartomeu, cựu chủ tịch Barca về giá chuyển nhượng 72 triệu euro của Arthu Merlo, vị này đã trả lời “Transfermarkt định giá anh ta 70 triệu. Tôi bán thế vẫn còn là rẻ”. 

Hoặc một trường hợp khác vào tháng 8 năm ngoái, công tố viên đã hủy hồ sơ điều tra vụ án Jorge Mendes và Peter Lim nâng giá cầu thủ gây lạm phát thị trường chỉ vì lý do duy nhất: Giá cầu thủ Mendes bán ra xấp xỉ con số ước tính trên Transfermarkt!

Nói thế để thấy, Transfermarkt không chỉ mang giá trị tham khảo mà còn tác động trực tiếp tới quyết định mua-bán của ngành công nghiệp không khói này. Kỳ lạ ở chỗ, nguyên tắc định giá duy nhất của Transfermarkt là học thuyết… “sự khôn ngoan của đám đông”, tương tự như cách vận hành của Wikipedia. 

Christian Schwarz, kiểm soát viên thẩm định giá cầu thủ tiết lộ với Guardian trên thực tế, không có bất kỳ mô hình toán học nào được xây dựng để tạo ra công thức “tính tiền” trên Transfermarkt. Thay vào đó, Transfermarkt sẽ mở diễn đàn, cho phép người dùng thảo luận và đưa ra ý kiến, sau đó tổng hợp thông tin người dùng, lọc ra những bình luận có giá trị thực tế “sát” nhất với dữ liệu chuyên môn (thẻ phạt, bàn thắng, kiến tạo, lịch sự bệnh án). Cuối cùng, Schwarz dùng… cảm nhận bản thân, trước khi “phết” một con số được niêm yết trên màn hình máy tính. 

Chính Schwarz cũng cho rằng, các CLB không nên phụ thuộc vào đánh giá đầy cảm tính của Transfermarkt. “Năm ngoái, tôi định giá một cầu thủ chạy cánh ở giải VĐQG Hà Lan có giá từ 5 tới 10 triệu euro và quân của Ajax bao giờ cũng đắt hơn người của Feyenoord. Đó chỉ là một suy nghĩ chủ quan của cá nhân tôi, nhưng ai ai cũng làm theo. Đến tôi cũng không thể lý giải logic đó”, Schwarz bộc bạch.