World Cup 2014 được xem là thảm họa mới của bóng đá Brazil, sau thảm họa “Maracanazo” cách đây hơn nửa thế kỷ. Ở kỳ World Cup được tổ chức ngay trên sân nhà, Selecao - ứng viên số 1 cho chức vô địch - đã thất thủ với tỉ số không tưởng 1-7 trước Đức ở bán kết. Tỉ số ấy tất nhiên là hệ quả của màn trình diễn kém cỏi khó tin của các cầu thủ Brazil. 

Tuy nhiên, những người tỉnh táo lại cho rằng việc Brazil thảm bại trước Đức là kết cục có thể dự báo. Brazil đã “buông súng”, từ khoảnh khắc Neymar gục xuống đau đớn sau cú lên gối của Zuniga trong trận tứ kết với Colombia. Những gì xảy ra với Brazil ở World Cup 2014 là minh chứng rõ nét cho cái gọi là tính hai mặt của sự phụ thuộc cá nhân. Đó là giải đấu mà Brazil dồn hết gánh nặng lên vai Neymar. 

Quả thực, khi Neymar chơi tốt, Brazil đá cũng... được. Nhưng khi anh đá dưới sức, và tệ hơn là không thể ra sân, Brazil vụt biến thành đội bóng khác. Quá tệ! Các cầu thủ Brazil có tệ đến thế, như những gì họ thể hiện không? Chắc chắn là không. Vấn đề là, một khi tự xem mình là đội bóng một người, Brazil, đúng hơn là phần còn lại, không có nhu cầu nỗ lực khi người đó không thể có mặt.

Đấy là điều mà Tite đang cố gắng để không xảy ra lần nữa. Brazil của ông vẫn được xây dựng trên ý tưởng là xoay quanh và phải làm sao phát huy hết những phẩm chất thiên tài của Neymar. Không hẳn là theo cách dồn bóng cho Neymar như các đời HLV trước vẫn làm. Brazil của Tite nhiều lúc dùng Neymar như một mồi nhử; ngôi sao của PSG có trách nhiệm thu hút sự chú ý của các hậu vệ đối phương, để đồng đội anh ở những vị trí khác có thêm không gian và thời gian với bóng. Nhưng khác biệt lớn nhất, ngay cả khi không có Neymar, Brazil vẫn không “chết”!

Tite không phải mẫu HLV cứng nhắc. Từ khi khởi nghiệp tới nay, ông vẫn giữ nguyên tắc không có chiến thuật nào đúng cho tất cả. Tùy từng cầu thủ ông có, tùy từng đối thủ mà ông phải đối mặt, ông sẽ có những phương án riêng mà ông cho là phù hợp nhất. Có Neymar, Brazil sẽ chơi một kiểu, sao cho phát huy hết điểm mạnh của cầu thủ này. 

Không có Neymar, Brazil sẽ chơi kiểu khác. Ở vị trí mà Neymar bỏ lại, Tite có thể sử dụng Coutinho, Willian, hay thậm chí Firmino. Điều quan trọng là, với mỗi người, Brazil sẽ có một cách đá riêng. Và đó không phải là cách đá được dùng khi có Neymar.

Tóm lại, như cách đây 4 năm, cả dân tộc Brazil sẽ cùng cầu nguyện để Neymar có được phong độ tốt nhất ở World Cup 2018. Không có đội bóng nào dám tuyên bố không cần một cầu thủ như Neymar trong đội hình. Nhưng khác với 4 năm trước, năm nay, với Tite, việc Neymar không thể ra sân (nếu xảy ra) không có nghĩa là mọi cánh cửa đã khép lại. Ngược lại là đằng khác...