Trận giao hữu mà Brazil thắng Panama (4-0) mới đây, người ta không thể nhìn ra được vị trí cụ thể của những cầu thủ trên hàng công đội chủ nhà. Theo sơ đồ “chuẩn”, Fred phải là tiền đạo mũi nhọn, Neymar chếch sang trái, Hulk chếch sang phải và Oscar là “số 10”. Nhưng khi vào trận, đội hình Brazil vận hành hết sức linh hoạt. Trong 2 tình huống ghi bàn của Hulk (3-0) và Willian (4-0), Neymar đứng ở vị trí của “số 10”. Còn Hulk từ cánh phải đột nhiên xuất hiện ở cánh trái. Riêng Oscar thì gần như... tàng hình. Ở đây không phải vì Oscar chơi kém, mà vì anh đã khéo léo lôi kéo hàng thủ đối phương khi di chuyển dạt sang cánh phải.

Sự mờ nhòe về các vị trí trên sân hứa hẹn sẽ là điểm nhấn về chiến thuật của kỳ World Cup này. Sau những “số 9 ảo” như Zlatan Ibrahimovic, Karim Benzema, Mario Mandzukic (đá trung phong nhưng không bám vòng cấm mà lui xuống hoặc dạt ra cánh để tạo điều kiện cho tuyến 2 băng lên) là những “số 10 ảo” (đá tiền vệ nhưng lại bất ngờ lao vào vòng cấm ghi bàn) như Lionel Messi, Mesut Oezil, Oscar...

Hẳn bạn còn nhớ trong trận chung kết World Cup 2010, Andres Iniesta ghi bàn thắng mang về Cúp vàng cho Tây Ban Nha với một cú dứt điểm ở chếch cánh phải khung thành Hà Lan trong khi toàn bộ trận đấu anh gần như bám cánh trái. Đấy chỉ là một ví dụ cho thấy sự chuyển đổi vai trò của các cầu thủ trên sân. EURO 2012, chính Tây Ban Nha đã nâng sự biến hóa ấy lên một tầm cao mới khi tiến thẳng đến chức vô địch với đội hình không có tiền đạo thực thụ. Bàn đẹp nhất trận chung kết của Jordi Alba được anh thực hiện sau pha xâm nhập vòng cấm y hệt một tiền vệ cánh thứ thiệt.

World Cup 2014 hứa hẹn sẽ có nhiều đội bóng sử dụng những vị trí ảo. Argentina với bộ 4 Angel di Maria - Kun Aguero - Leo Messi - Gonzalo Higuain sẽ đại náo hàng thủ đối phương với những pha chuyển đổi vị trí liên tục. Messi và Aguero có thể đá ở mọi vị trí trên hàng công trong khi Higuain từng nhiều mùa đá như một tiền vệ phải ở Real Madrid.

Đức cũng sẽ có sự đa dạng ấy nếu HLV Joachim Loew sử dụng Mario Goetze. Tiền vệ của Bayern cùng Mesut Oezil và Marco Reus sẽ tạo ra một tam giác mà chỉ cần thay đổi vị trí giữa các đỉnh với nhau là có thể tạo bất ngờ cho hàng thủ đối phương. Brazil, như đã nêu trên, sẽ rất gờm với Neymar, một người mà bạn muốn gọi là “số 10 ảo” hay “số 9 ảo” đều được. 

Tây Ban Nha, kể cả khi đã triệu tập trung phong “xịn” Diego Costa, vẫn sẽ là một đội đáng xem với dân ghiền nghiên cứu chiến thuật. Không một ai quên được HLV Del Bosque từng khiến cả thế giới sững sờ vui sướng thế nào khi “khai quật” lại đội hình 5-3-2 gần như tuyệt chủng với Ivan Helguera đá như một trung vệ thòng sau lưng cặp Ivan Campo - Aitor Karanka. 

Còn ai nữa? Tất nhiên là Hà Lan. Việc các vị trí chuyển đổi vai trò cho nhau trên sân đích thị là độc chiêu “bóng đá tổng lực” của người Hà Lan.