Nhắc đến tên Mikhail Youzhny, có lẽ nhiều người sẽ nhớ ngay đến cảnh tượng đặc biệt trong trận đấu giữa Youzhny và đối thủ Nicolas Almagro tại giải Miami Masters năm 2008. Youzhny trả bóng rúc lưới trong một tình huống tưởng như đơn giản khiến anh để lỡ break point. Anh thất vọng tới mức cầm vợt tự vụt vào trán mình. Không phải một. Không phải hai. Mà là ba lần. Máu từ trán Youzhny chảy dài xuống mặt anh. Trông cảnh tượng ấy, các fan vừa thương, vừa sợ.

Youzhny là thế. Luôn mạnh mẽ và bộc trực trên sân đấu. Nếu so với những tay vợt đồng hương người Nga của anh, Youzhny không nhờ nhờ, nhạt nhạt như Nikolay Davydenko mà cá tính, mạnh mẽ như Marat Safin.

Mỗi lần thắng trận, Youzhny lại giơ tay chào khán giả khắp sân. Một tay anh cầm vợt che đầu giả làm mũ, tay kia chào kiểu nhà binh. Đó không chỉ đơn thuần là hành động ăn mừng chiến thắng. Đó còn là cách Youzhny tôn vinh cha mình, một quân nhân. Chính phong cách ăn mừng đặc biệt ấy khiến Youzhny được người hâm mộ gán cho biệt danh Đại tá.

“Đại tá” Youzhny đáng ra đã có trở thành tướng hay thành vua. Nếu như anh sinh ra vào một thời đại khác. Youzhny có lối chơi say đắm lòng người, nhất là những quả trái tim bằng một tay đẹp mắt. Tiếc rằng anh lại ở cùng thời với bộ ba Roger Federer, Rafael Nadal và Novak Djokovic. Chung số phận với nhiều tay vợt tài năng khác, Youzhny chỉ có thể làm nền trên hành trình đăng quang của bộ ba vĩ đại vừa kể.

Trong sự nghiệp thi đấu kéo dài 19 năm của mình, Youzhny đã vào tứ kết ở tất cả các giải Grand Slam. Riêng giải US Open, anh có thêm 2 lần vào đến bán kết. Tiếc là anh chưa một lần vào đến chung kết. Chiến công lẫy lừng nhất mà Youzhny giành được đến ở đấu trường Davis Cup, khi anh giúp ĐT Nga vô địch vào năm 2002. Vị trí cao nhất Youzhny có được trên bảng xếp hạng ATP là số 8.

Youzhny chưa bao giờ đánh bại nổi Federer trong suốt sự nghiệp của mình. Dù vậy anh cũng đã có được tổng cộng 31 chiến thắng trước những đối thủ trong Top 10 thế giới. Anh có 14 mùa giải liên tiếp trong Top 100 tay vợt xuất sắc nhất thế giới. Anh có tổng cộng 499 chiến thắng trước khi treo vợt, chỉ hụt đúng 1 chiến thắng để có thể trở thành tay vợt nam người Nga thứ 2 trong lịch sử (sau Yevgeny Kafelnikov) cán mốc 500 chiến thắng. Youzhny cứ hay bị hụt đáng tiếc như thế.

Nhiều người khách quan đánh giá những gì Youzhny gặt hái được trên sân banh nỉ thực sự chưa tương xứng với tài năng của anh. Đúng là ở thời của Youzhny, bộ ba Federer – Nadal – Djokovic quá xuất sắc. Bộ ba này đã che mờ nỗ lực và tài năng của biết bao tay vợt khác. Song để đến nỗi bị đánh giá thành tích chưa xứng với tài năng của mình, Youzhny chỉ có thể trách cách đánh của chính bản thân. Anh đánh bản năng quá và dễ bị cảm xúc chi phối quá. Youzhny thường phí sức vào những trận đấu mà đáng ra anh có thể đánh nhanh, thắng nhanh. Để rồi đến những trận đấu căng thẳng nhất và tốn sức nhất, cần nhiều năng lượng nhất, anh bị hụt hơi.

Nhiều người không khỏi cảm thấy tiếc nuối thay cho Youzhny. Còn bản thân Youzhny bình thản chia sẻ: “Tôi có quyền tự hào rằng mình đã trải qua một sự nghiệp tuyệt vời. Tôi không bao giờ dám nghĩ trước rằng mình có thể thi đấu đỉnh cao tới năm 2018, khi tôi đã 36 tuổi”.

Máu lửa, nóng nảy nhiều lúc đến cực đoan với chính bản thân trên sân đấu như vậy song ngoài sân đấu, Youzhny lại vô cùng dễ mến và hòa đồng. Anh từng giúp đỡ tay vợt đồng hương Evgeny Donskoy bằng cách chia sẻ HLV Boris Sobkin cho Donskoy rồi thay luôn Donskoy thanh toán tiền lương của Sobkin.

Youzhny treo vợt vào năm 2018. Đến giờ nhiều người vẫn tiếc nhớ về một màu sắc đặc biệt trong làng tennis thế giới, màu của nhà binh đã theo “đại tá” Youzhny rời khỏi cuộc chơi.